پايان نامه بررسي رابطه بين سرمايه فكري و عملكرد مالي شركتهاي موجود در بازار سرمايه ايران
پايان نامه بررسي رابطه بين سرمايه فكري و عملكرد مالي شركتهاي موجود در بازار سرمايه ايران |
![]() |
دسته بندي | حسابداري |
فرمت فايل | doc |
حجم فايل | 1102 كيلو بايت |
تعداد صفحات فايل | 194 |
پايان نامه بررسي رابطه بين سرمايه فكري و عملكرد مالي شركتهاي موجود در بازار سرمايه ايران
چكيده:
سازمان ها در حال وارد شدن به اقتصاد مبتني بر دانش هستند ، اقتصادي كه در آن دانش و دارايي هاي نامشهود به عنوان مهمترين مزيت رقابتي سازمانها شناخته شده است . يكي از اجزاي دارايي نامشهود سرمايه فكري مي باشد كه تاثير مهمي بر عملكرد و پياده سازي استراتزيك سازمان دارد از اين رو شناسايي ، اندازه گيري و مديريت سرمايه فكري داراي اهميت خاصي است و منجر به مشاهده ارزش واقعي سازمان ها مي شود.
براي سنجش سرمايه فكري طبقه بندي هاي مختلفي ارايه شده است كه يكي از اين طبقه بندي ها توسط پاليك[1] به نام (ارزش افزوده سرمايه فكري)[2] مطرح شده كه از سه جزء كارايي سرمايه فيزيكي، كارايي سرمايه انساني و كارايي سرمايه ساختاري مي باشد. در اين پژوهش ابتدا براساس مدل (ارزش افزوده سرمايه فكري) ، ارزش سرمايه فكري شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران براي دوره زماني 7 ساله 1380 الي 1386 محاسبه و سپس ارتباط بين مولفه هاي سرمايه فكري و بازده مالي شركتها مورد ارزيابي قرار گرفته است. جهت محاسبه عملكرد مالي از هشت شاخص عملكرد مالي مالي در پنج گروه معرف ارزش بازار ، سودآوري، فعاليت ، بازده سرمايه ، مبتني بر ارزش آفريني استفاده شده است.در تحقيق حاضر ، روش آماري استفاده شده جهت تجزيه و تحليل داده ها ، رگرسيون چند گانه و ضرايب همبستگي مي باشد. نمونه انتخابي شامل 73 شركت بصورت پيوسته براي بازه زماني 7 ساله بوده كه اندازه شركت بعنوان متغير كنترلي در نظر گرفته شده است.
يافته ها حاكي از رابطه معنادار مثبت بين سرمايه فكري و عملكرد مالي شركتها و تاثير مثبت اندازه شركت بر روي سطوح برخورداري از سرمايه فكري و عملكرد مالي مي باشد. باتوجه به اين نتايج مي توان توجه مديران ، سهامداران ، سرمايه گذاران و ساير گروه هاي ذينفع را به منابع و توانمنديهاي درون سازماني جلب و بهره گيري از اين مدل براي كسب بازده مالي بالاتر و دسترسي به ارزش واقعي شركتها ،پيشنهاد كرد.
وازه هاي كليدي: سرمايه فكري ،عملكرد مالي ،اندازه شركت ،رگرسيون چندگانه، بورس اوراق بهادار تهران
مقدمه:
با ورود به اقتصاد دانشي، دانش در مقايسه با ساير عوامل توليد مانند زمين ، سرمايه ، ماشين آلات و... از ارجحيت بيشتري برخوردار شده است . بطوري كه در اقتصاد ، دانش به عنوان مهمترين عامل توليد محسوب مي شود و از آن به عنوان مهمترين مزيت رقابتي سازمان ها ياد مي شود . همچنين با پيشرفت سريع تكتولوژي برتر ، بويژه در زمينه ارتباطات ، كامپيوتر و مهندسـي بيولوژي ، از دهه 70 الگوي رشد اقتصادي جهان بطور اساسي تغيير كرد و به دنبال آن ، دانـش به عنوان مهمتـرين سرمايه جايگزين سرمايه هاي پولــي و فيزيكي شد (چن و همكاران ،2005،ص388) [3] . يكي از ويژگي هاي دانش اين است كه نامشهود است يعني غيرقابل لمس و غير محسوس است و ارزشگذاري و اندازه گيري آن خيلي سخت و منمودار است در صورتي كه درگذشته سازمان ها با استفاده از روش هاي حسابداري قادر بودن تا ارزش و اندازه توليد خود را به طور كامل محاسبه كنند ولي امروزه اين روش حسابداري داراي كارايي لازم نيستند. دانش به عنوان يكي از مهمترين اجزاي دارايي هاي نا مشهود محسوب مي شود اگر در گذشته بيشتر دارايي هاي سازمان ها مشهود بودند ولي امروزه قسمت اعظم دارايي هاي سازمان ها نامشهود هستند (ساليوانو همكاران،2002،ص9) [4] .
[1]-Pulic
[2]-Vaic
[3]- Chen et al,2005,p388.
[4] -Sullivan,2002,p9
فهرست
چكيده: 1
مقدمه: 2
فصل اول:كليات تحقيق
1-1)مقدمه 4
2-1) بيان مسئله تحقيق. 5
3-1) چارچوب نظري. 7
4-1 ) اهميت وضرورت پژوهش.. 8
5-1) اهداف پژوهش.. 9
1-5-1) اهداف علمي تحقيق. 9
2-5-1)اهداف كاربردي تحقيق. 10
6-1 )فرضيه هاي تحقيق. 10
7-1) تعاريف واژه ها واصطلاحات پژوهش : 11
فصل دوم :مروري بر ادبيات تحقيق
1-2- مقدمه 16
2-2 ) بخش اول : نظريه هاي مربوط به سرمايه فكري. 18
1-2-2 ) تعاريف مختلف سرمايه فكري. 20
3-2)بخش دوم : مدل هاي طبقه بندي سرمايه فكري. 21
1-3-2) ادوينسون و مالونه 22
2-3-2)روس و همكارانش.. 23
3-3-2) بونتيس.. 23
4-3-2) بروكينگ... 24
5-3-2) سويبي. 25
6-3-2) استوارت.. 26
7-3-2) يوستك و همكارانش.. 26
8-3-2) پتي. 27
9-3-2) چن و همكارانش.. 27
10-3-2) پتي و گويتر. 29
11-2-2) هانناس و لوونداهل. 30
12-3-2) طبقه بندي مر و اسچوما 32
13-3-2) ليم و داليمور. 32
14-3-2) طبقه بندي نورتون و كاپلان. 33
15-2-2) طبقه بندي كنفدراسيون اتحاديه هاي تجاري دانمارك. 33
4-2)بخش سوم: روش هاي اندازه گيري سرمايه فكري: 34
1-4-2) طبقه بندي روش هاي اندازه گيري سرمايه فكري. 34
1-1-4-2) ارزش افزوده اقتصادي: 35
2-1-4-2) كارت نمره متوازن: 35
3-1-4-2) ترازنامه نامرئي: 36
4-1-4-2) كنترل دارايي هاي ناملموس: 36
5-1-4-2) روش جهت يابي تجاري اسكانديا: 37
6-1-4-2) شاخص سرمايه فكري: 37
7-1-4-2) نرخ بازده دارايي ها : 38
8-1-4-2) روش تشكيل سرمايه بازار: 38
9-1-4-2) كارگزار تكنولوژي : 39
10-1-4-2) روش سرمايه فكري مستقيم: 39
11-1-4-2) روش هاي مالي و مراحل اندازه گيري مالي سرمايه فكري: 40
12-1-4-2) مدل مديريت سرمايه فكري. 40
13-1-4-2) كيوي توبين 42
14-1-4-2) هوش سرمايه انساني. 43
15-1-4-2) مدل كارگزار فناوري. 43
16-1-4-2)روش ارزشگذاري جامع. 44
2-4-2) ارزيابي تحليلي – تطبيقي و مدل هاي سنجش سرمايه فكري. 44
3-4-2) طبقه بندي شيوه هاي اندازه گيري سرمايه فكري از ديد كلاينت و دارن. 46
1-3-4-2) روش هاي محاسبه مستقيم سرمايه فكري. 46
2-3-4-2) روش هاي برآورد ارزش بازاري سرمايه 46
3-3-4-2) روش هاي برگشت دارايي ها 46
4-3-4-2) روش هاي كارت امتياز. 47
5-2) نحوه محاسبه سرمايه فكري (با استفاده از مدل پاليك) و شاخصهاي عملكرد مالي شركتها 53
1-5-2) محاسبه سرمايه فكري با استفاده از مدل پاليك. 53
2-5-2) شاخصهاي عملكرد مالي. 55
6-2) بخش پنجم: سوابق تحقيق. 65
1-6-2) پژوهش هاي مشابه انجام شده در داخل. 65
2-6-2) پژوهش هاي مشابه انجام شده در خارج از كشور. 71
3-6-2) تفاوت تحقيق حاضر با تحقيقات مشابه داخلي. 76
فصل سوم :روش اجراي تحقيق
1-3 )مقدمه 79
2-3) روش تحقيق. 79
3-3) قلمرو تحقيق. 80
4-3 )روش هاي گردآوري اطلاعات.. 80
5-3 )ابزارگردآوري اطلاعات.. 81
6-3) مدل مفهومي تحقيق. 82
6-3 )جامعه آماري تحقيق. 83
7-3) آزمون فرضيه ها 84
8-3) روش تجزيه و تحليل داده ها 85
1 -8-3) آزمون همبستگي. 85
2-8-3 )رگرسيون چندگانه 86
3-8-3 ) آزمون نرمال بودن (كولموگروف- اسميرنوف) 86
4-8-3 ) آزمون خود همبستگي(دوربين –واتسن) 87
5-8-3 )چند هم خطي 87
9-3 )شيوه اندازه گيري متغيرهاي پژوهش : 88
10-3 ) متغير هاي تحقيق : 97
فصل چهارم :تجزيه و تحليل داده ها
1-4) مقدمه 99
2-4 )شاخص هاي توصيفي متغيرها 100
3-4) روش آزمون فرضيه هاي تحقيق. 102
1-3-4) بررسي اعتبار مدل. 103
4-4) تجزيه و تحليل فرضيه هاي تحقيق. 104
1-4-4) بررسي فرض نرمال بودن متغيرهاي وابسته: 105
2-4-4) تجزيه و تحليل فرضيه اول: 106
1-2-4-4 )آزمون فرضيه فرعي اول : 107
2-2-4-4) آزمون فرضيه فرعي دوم : بين مولفه هاي سرمايه فكري و نسبت Tobin q شركت از شاخصهاي ارزش بازار رابطه وجود دارد. 111
3-2-4-4 )آزمون فرضيه فرعي سوم : بين مولفه هاي سرمايه فكري و نسبت ارزش بازارهر سهم به عايدي(P/E) شركت از شاخصهاي ارزش بازار رابطه وجود دارد. 114
4-2-4-4) آزمون فرضيه اصلي اول : ارتباط معني داري بين مولفه هاي سرمايه فكري وشاخصهاي ارزش بازار بعنوان شاخص عملكرد مالي شركت وجود دارد. 119
3-4-4)فرضيه اصلي دوم : ارتباط معني داري بين مولفه هاي سرمايه فكري ونسبت سودآوري بعنوان شاخص عملكرد مالي شركت وجود دارد. 120
4-4-4 )آزمون فرضيه اصلي سوم : ارتباط معني داري بين مولفه هاي سرمايه فكري و نسبت هاي فعاليت بعنوان شاخص عملكرد مالي شركت وجود دارد. 124
5-4-4) آزمون فرضيه اصلي چهارم: ارتباط معني داري بين مولفه هاي سرمايه فكري و نسبتهاي بازده سرمايه بعنوان شاخص عملكرد مالي شركت وجود دارد. 128
1-5-4-4) آزمون فرضيه فرعي چهارم: بين مولفه هاي سرمايه سرمايه فكري و شاخص ROE از معيارهاي بازده سرمايه رابطه وجود دارد. 128
2-5-4-4 )آزمون فرضيه فرعي پنجم : بين مولفه سرمايه سرمايه فكري و شاخصASR از معيارهاي بازده سرمايه رابطه وجود دارد . 132
3-5-4-4) نتيجه آزمون فرضيه اصلي چهارم : ارتباط معني داري بين مولفه هاي سرمايه فكري و نسبتهاي بازده سرمايه بعنوان شاخص عملكرد مالي شركت وجود دارد. 136
6-4-4 )آزمون فرضيه اصلي پنجم:ارتباط معني داري بين مولفه هايسرمايه فكري و شاخص مبتني برارزش آفريني EVAبعنوان معيارنوين عملكرد مالي شركت وجود دارد. 137
7-4-4 )آزمون فرضيه اصلي ششم : بين اندازه شركت باميانگين سرمايه فكري و عملكرد مالي رابطه معني داري وجود دارد. 142
8-4-4 )خلاصه نتايج آزمون فرضيه ها 144
فصل پنجم :نتيجه گيري و پيشنهادات
1-5 )مقدمه 146
2-5) ارزيابي و تشريح نتايج آزمون فرضيه ها طبق شرايط متغيرها 146
1-2-5 )نتيجه فرضيه فرعي اول 147
2-2-5) نتيجه فرضيه فرعي دوم 147
3-2-5 )نتيجه فرضيه فرعي سوم 148
4-2-5 )نتيجه فرضيه اصلي اول. 149
5-2-5 )فرضيه اصلي دوم 149
6-2-5) نتيجه فرضيه اصلي سوم 150
7-2-5)فرضيه اصلي چهارم 150
8-2-5 )نتيجه فرضيه فرعي چهارم 151
9-2-5)فرضيه فرعي پنجم 151
10-2-5) نتيجه فرضيه اصلي چهارم 152
11-2-5 )نتيجه فرضيه اصلي پنجم 152
12-2-5 )نتيجه فرضيه اصلي ششم: 153
3-5 )نتيجه گيري كلي تحقيق. 154
4-5) پيشنهادهايي مبتني بريافته هاي تحقيق. 154
5-5 )پيشنهادهايي براي تحقيق هاي آتي. 155
6-5 )محدوديت هاي تحقيق. 155
پيوست ها
پيوست الف) اسامي شركتهاي نمونه انتخاب شده و ميانگين سرمايه فكري محاسبه شده: 158
پيوست ب) خروجي هاي آماري از نرم افزار SPSS. 161
منابع و ماخذ
منابع فارسي: 174
منابع لاتين: 176