پايان نامه جهت دريافت مدرك كارشناسي روانشناسي باليني

بررسي استرس و سلامت روان در رضايت شغلي در بين پرستاران  شهرستان اردبيل

مقدمه

موضوع سلامتي از بدو پيدايش بشر در قرون و اعصار متمادي مطرح بوده است اما هرگاه ازآن سخن به ميان آمده عموماً بعد جسمي آن مد نظر قرار گرفته و كمتر به ساير ابعاد سلامتي بخصوص بعد رواني آن توجه شده است. سازمان جهاني بهداشت، ضمن توجه دادن مسئولين كشورها در راستاي تامين سلامت جسمي، رواني، اجتماعي افراد جامعه همواره بر اين نكته تاكيد دارد كه هر يك از اين سه بعد بر ديگري برتري ندارد طبق گزارشات اين سازمان، جهان در طول دو دهه آينده شاهد تغييرات عمده اي در زمينه اييدميولوژي بيماري ها ونيازهاي بهداشتي افراد است. به گونه اي كه بسياري غير واگيردار هم چون بيماري هاي رواني به سرعت جاي گزين بيمارهاي عفوني و واگير دار گرديده و در صد عوامل ايجاد كننده ناتواني و مرگ هاي ز ودرس قرار مي گيرند. طبق برآوردهاي اين سازمان، اين در حالي است كه در برنامه ريزي هاي توسعه اجتماعي واقتصادي پايين ترين اولويت به آن ها داده مي شود.( نور بالا،1380)

موضوع بهداشت وسلامتي و رواني از زماني كه بشر وجود داشته و خصوصاً از زماني كه اجتماع را شرح كرده، مطرح بوده است . زيرا انسان همواره سلامتي خويش را دوست مي داشته ، تمهيدات فراواني را در پيش گيري از ابتلا به انواع بيماري ها و گرفتاري هاي رواني كه آرامش را به هم مي زد، فراهم مي ساخته ، و جهت مقابله با فشارهاي رواني كه آرامش را به هم مي زد، فراهم مي ساخته،و جهت مقابله بافشارهاي رواني هم مي كرده است . ( فقيمي، 1384)

شغل از نظر لغوي، به معناي به كار واداشتن كسي است و آنچه مايه مشغوليت مي باشد. از طريق اشتغال، فرد فعالانه در جريان توليد و خدمات مشاركت مي كند و پاداشي نقدي ياجنسي دريافت مي دارد(شفيع آبادي،1376).

كار و شغل فعاليتي بدني يا فكري در جهت توليد و خدمت است.به طور كلي، كار فعاليتي است كه از كسي خواسته شده و در مقابل آن، به وي مزد پرداخت مي شود(زندي پور،1369).

 به طورخلاصه، مي توان گفت: شغل يعني كاري كه فرد، مشغول به انجام آن است و از طريق آن، هم انجام وظيفه مي كند و هم امرار معاش مي نمايد.

در تعريفي ديگر، «شغل » عبارت است از گروهي ازموقعيت هاي مشابه دريك مؤسسه، اداره يا كارگاه كه افراد واجد شروط خاص، مي توانند اين موقعيت ها رااحراز كنند و وظايف محوله را انجام دهند

بيان مسأله

امروزه سلامت رواني يكي از موضوعات و مقولاتي است كه ذهن بسياري از متخصصان حوزه هاي مختلف را برخورد مشغول كرده است، علت اين امر هم ارتباط و تاثير سلامت رواني بر كاركردهاي مختلف انساني است.

سلامت رواني اصطلاحي است كه براي توصيف سطوح شناختي و هيجاني رفاه و آسايش و نيز عدم وجود اختلال رواني به كار مي رود. طبق ديدگاه كل نگر و روان شناسي مثبت نگر سلامت رواني در برگيرنده فرد براي لذت بردن از زندگي، ايجاد تعادل بين فعاليت هاي زندگي و كوشش براي رسيدن به بهبودپذيري روان است. (نس، 2005، به نقل از زهرا كار، 1382). سازمان جهاني بهداشت،  2008)سلامت رواني را فقط فقدان اختلال رواني نمي داند بلكه آن را حالتي از رفاه و آسايش مي داند كه طبق آن هر شخص خودش را توانا و با استعداد مي داند و مي تواند با استرس هاي طبيعي زندگي كنار آيد، به طور مفيد و موفقيت آميزي كار كند و در اجتماع مشاركت داشته باشد. بنابراين توجه سلامت رواني افراد جامعه همانند توجه به سلامت جسماني بسيار ضروري است. رسيدن به سلامت رواني به هيچ وجه تصادفي نيست. نيل به اين اهداف با صرف زمان و زحمت تحقق پيدا مي كند(حقيقي و همكاران، 1388). خصوصاً در دنياي كنوني كه انبوهي از مشكلات روان شناختي و جسماني انسان ها را احاطه كرده و روز به روز سلامت رواني آنها را تهديد مي كند. سلامت روان به ديدگاه سطح روان شناختي ارتباطات فرد و محيط اشاره دارد. در واقع از ارتباطات فردي و محيطي تاثير مي پذيرد. بنابراين بسياري از عوامل محيطي، اجتماعي و ارتباطي در بهبود يا تهديد سلامت رواني تاثير بسزايي دارد.

فهرست مطالب

مقدمه     1

بيان مسأله            3

اهميت و ضرورت پژوهش    6

اهداف پژوهش       8

هدف كلي 8

اهداف اختصاصي  9

فرضيه ها            9

تعاريف مفهومي و عملياتي متغيرهاي پژوهش     10

معرفي متغيرها      10

تعريف عملياتي سلامت رواني            10

تعريف مفهومي اختلال كاركرد اجتماعي            11

تعريف عملياتي اختلال كاركرد اجتماعي            11

تعريف مفهومي اضطراب     11

تعريف عملياتي اضطراب     12

تعريف مفهومي افسردگي      12

تعريف عملياتي افسردگي      13

تعريف مفهومي شكايت جسماني          13

تعريف عملياتي شكايت جسماني          14

تعريف مفهومي رضايت شغلي            14

تعريف عملياتي رضايت شغلي            14

سلامت روان         16

سلامت رواني       17

تعريف سلامت رواني          18

اصول بهداشت رواني          21

خصوصيات افراد داراي سلامت رواني 23

به عبارت ديگر كساني از سلامت رواني برخوردارند كه     24

تعريف  شغل        25

تعريف (رضايت شغلي )      25

عوامل انتخاب شغل 27

1- وضع جسماني   27

2-استعداد 27

3- رغبت 28

4-امكانات فردي -اجتماعي   28

عوامل رضايت شغلي          29

آثار وجود رضايت شغلي       34

الف - رضايت و ترك خدمت 34

ب - رضايت از شغل و غيبت از كار    35

ج - رضايت و عملكرد         35

د - تاثيررضايت شغلي بر سازمان        36

روش هاي ارزيابي رضايت شغلي        37

1-مقياس هاي درجه بندي گزارش شخصي         37

2-رويدادهاي حساس(پيشامدهاي بحراني)           38

3- رفتارهاي آشكار 39

4- گرايش هاي عملي.         40

5- مقياس صورتك ها.        41

نظريه هاي رضايت شغلي     46

نظريه اميد و انتظار            47

نظريه ارزش        48

نظريه بريل          48

نظريه نقشي         49

نظريه نيازها .       49

نظريه هرزبرگ     51

نظريه هالند          53

تحول تحقيقات در زمينه رضايت شغلي 54

الف - بررسي هاي روان شناسان         54

پيشينه پژوهش       56

جامعه آماري         72

نمونه آماري         72

روش نمونه گيري   72

روش جمع آوري اطلاعات    72

ابزارهاي اندازه گيري در اين پژوهش   73

پرسشنامه رضايت شغلي پنسلوانيا        73

پرسشنامه سلامت عمومي     73

بخش اول : آمار توصيفي      77

بخش دوم : آمار استنباطي     80

بحث و نتيجه گيري 84

محدوديت هاي پژوهش         85

پيشنهادات            86

منابع      87