تحقيق و پژوهش كارشناسي روانشناسي باليني

 بررسي ميزان رضايت شغلي در بين كاركنان مجتمع آموزشي جهاد كشاورزي 

مقدمه

نتايج حاصل از بسياري از تحقيقات درباره ي نقش و اهميت نيروي انساني در رشد و توسعه ي سازمان ها و بعضاً رشد جوامع بشري بر اين نكته تمركز دارد كه هيچ جامعه اي توسعه يافته نيست مگر اين كه به توسعه ي منابع انساني خود پرداخته باشد. امروزه محققان مباحث نيروي انساني پي برده اند كه نيروي انساني واجد شرايط و ماهر عامل با ارزش و سرمايه اي بي پايان در جهت رشد و توسعه ي سازمان ها و كشورها هستند. به طوري كه نيم قرن گذشته بخش قابل توجهي از پيشرفت كشورهاي توسعه يافته مرهون تحول در نيروي انساني كار آزموده آن ها بوده است. اگر در گذشته كار، سرمايه زمين عوامل اصلي توليد به حساب مي آمدند امروزه تغييرات فناوري نيروي انساني و افزايش بهره وري به عنوان عوامل رشد و توسعه تلقي مي شوند. تجارب ارزنده ي سازمان هاي موفق و پيشرو درباره ي ارزش نيروي انساني مبين اهميت سرمايه ي انساني شاغل در آن سازمان هاست. آن ها عظمت و بزرگي سازمان خود را به اندازه ي كساني مي دانند كه برايشان كار مي كنند و محور اصلي رشد، كسب و كار خود را بر مبناي كاركنان خود بنا نهاده اند؛ زيرا اگر كارگران جامعه نارضايتي شغلي داشته باشند عواقب اقتصادي آن به شركت و ملت بر مي گردد. چون كار ناخوشايند موجب اين مي شود كه ميليون ها نفر ديگر زندگي محدودتر و فاقد خلاقيت و غم باري داشته باشند[1].

بيان مساله

بدون ترديد، افراد ناراضي، بازدهي پيوسته مطلوبي نخواهند داشت. نبود رضايت شغلي باعث افزايش غيبت، ترك خدمت، جابه جايي، سوانح حين كار و حتي كاهش رضايت از زندگي و مانند اين ها مي شود. هزينه ترك خدمت و غيبت در صنايع كشور آمريكا كه باعث كاهش بهره وري ملي آن كشور مي شود، سالانه به ميلياردها دلار مي رسد. از سوي ديگر، كاركنان در آمد قابل توجهي را از دست مي دهند[2]. اگر محاسبات مشابهي صورت بگيرد، احتمالاً هزينه هاي مذكور براي كشور ما نيز قابل تامل است. در سالهاي اخير دولت هاي بسياري از كشورهاي جهان به منظور به حداقل  رساندن هزينه هاي دولت و دستيابي به بهره ورري بيشتر، اقدام به واگذاري فعاليت هاي قابل انتقال خود به بخش خصوصي كرده اند. دليل اين نگرش نو، مقبوليت عدم توجيه اقتصادي بسياري از فعاليتهاي دولت ها است. امروزه بيش از پيش مقرون به صرفه بودن هر فعاليتي مورد بررسي قرار مي گيرد. هزينه هاي هر سازمان بايد در مقابل درآمدهاي آن قابل توجيه باشند. رضايت شغلي يكي از عمده ترين عوامل موفقيت يك سازمان است. به گفته گوسيلين (2000) رضايت شغلي يكي از عوامل مهم در دستيابي سازمان به هدف هاي خود است. اگر نيل به كارايي و اثر بخشي از هدف هاي سازمان باشند، توجه به عوامل مربوط به آن ها، از جمله ابعاد گوناگون رفتار سازماني، مثل رضايت شغلي اجتناب ناپذير است. مروري بر ادبيات پژوهش نشان مي دهد كه رضايت شغلي، تركيبي از خرسندي شناختي و خرسندي احساسي فرد نسبت به شغلش است. رضايت شناختي رضايتي است كه بيش تر بر ارزيابي منطقي و عقلاني شرايط كار استوار است. بنابراين، رضايت شناختي يك ارزيابي مبتني بر مقايسه ها است كه بر قضاوتهاي احساسي تكيه ندارد و ارزيابي شرايط، فرصت ها و در آمدها را در بر مي گيرد. اما رضايت احساسي، ارزيابي كلي فرد به طور احساسي نسبت به شغلش است. اين رضايت، خوي و خلق خوب فرد و احساس خوب و مثبت وي را هنگام كار كردن نسبت به كارش نشان مي دهد(مورمن، 1993) بسياري از پژوهش هاي مرسوم درباره رضايت شغلي كاركنان، مثل پژوهش هاي كار و كازانوسكي (1994) دي سانتين و ديرست(1996) گوياي آن هستند كه كاركنان، كار با ثبات، فرصت هاي ارتقا و پاداش هاي رضايت بخش را ترجيح مي دهند. بعضي از پژوهش ها در مورد رضايت شغلي كاركنان، مثل پژوهش امرت و تاهر(1992) نشان مي دهند كه عواملي مثل ساعات كار منعطف، رضايت اجتماعي و ويژگي ها و رفتار سرپرستان نيز بر رضايت شغلي كاركنان تاثير دارند.

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چكيده

فصل اول كليات پژوهش

مقدمه.. 10

بيان مساله.. 11

اهميت و ضرورت تحقيق.. 14

اهداف.. 15

اهداف جزئي.. 15

فرضيه ها.. 15

متغيرهاي پژوهش.. 16

متغير مستقل.. 16

متغير وابسته.. 16

تعريف عملياتي.. 16

تعريف  شغل.. 18

تعريف (رضايت شغلي ).. 18

عوامل انتخاب شغل.. 20

1- وضع جسماني.. 20

2-استعداد.. 20

3- رغبت.. 21

4-امكانات فردي -اجتماعي.. 21

عوامل رضايت شغلي.. 22

آثار وجود رضايت شغلي.. 27

الف - رضايت و ترك خدمت.. 27

ب - رضايت از شغل و غيبت از كار.. 28

ج - رضايت و عملكرد.. 28

د - تاثيررضايت شغلي بر سازمان.. 29

روش هاي ارزيابي رضايت شغلي.. 30

1-             مقياس هاي درجه بندي گزارش شخصي   30

2-رويدادهاي حساس(پيشامدهاي بحراني).. 31

3- رفتارهاي آشكار.. 32

4- گرايش هاي عملي^.. 33

5- مقياس صورتك ها^.. 34

6- مصاحبه.. 35

7- پرسش نامه و روش پرسش نامه اي.. 37

نظريه هاي رضايت شغلي.. 39

نظريه اميد و انتظار.. 40

نظريه ارزش.. 41

نظريه بريل.. 41

نظريه نقشي.. 42

نظريه نيازها ^.. 42

نظريه هرزبرگ.. 44

نظريه هالند.. 46

تحول تحقيقات در زمينه رضايت شغلي.. 47

الف - بررسي هاي روان شناسان.. 47

پيشينه پژوهش.. 49

طرح پژوهش.. 59

جامعه و نمونه آماري.. 59

روش جمع آوري اطلاعات.. 59

ابزار جمع آوري اطلاعات.. 60

روش تجزيه و تحليل داده ها.. 60

بخش اول : آمار توصيفي.. 62

بخش دوم آمار استنباطي.. 68

نتيجه گيري.. 74

محدوديت پژوهشي.. 75

پيشنهادات.. 76

منابع و ماخذ.. 78