پايان نامه بررسي بيمه ريسك فعاليت هاي اكتشافي نفت وگاز
پايان نامه كارشناسي ارشد حقوق دانشگاه تهران(بررسي بيمه ريسك فعاليت هاي اكتشافي نفت وگاز) |
![]() |
دسته بندي | حقوق |
فرمت فايل | docx |
حجم فايل | 2725 كيلو بايت |
تعداد صفحات فايل | 178 |
پايان نامه كارشناسي ارشد حقوق دانشگاه تهران(بررسي بيمه ريسك فعاليت هاي اكتشافي نفت وگاز)
چكيده
طرح ها وپروژه هاي كه درصنعت نفت وگاز اجرا مي شود، كاملاً متفاوت از ساير طرح ها و پروژه هاي صنايع ديگر مي باشد. حجم بالاي سرمايه گذاري وطولاني بودن مدت اجراي اين طرح ها باعث تمايز وتفكيك اين طرح ها وپروژه ها از ساير طرح هاي بخش هاي ديگراقتصادي است. به طوري كه يك پروژه نفتي به طورمتوسط10تا15 سال به طول مي انجامد وبديهي است، هرچه اجراي طرحي طولاني مدت تر باشد، عدم قطعيت ها وريسك هاي مرتبط افزايش مي يابد، وجود همين ريسك ها باعث اهميت روزافزون توسعه صنعت بيمه دربخش نفت وگاز شده است. مرحله اكتشاف نفت وگاز از پر ريسك ترين مرحله توليد نفت وگاز به شمار مي آيد. حجم عظيم سرمايه هاي درمعرض خطر، پيچيدگي طبيعت فني ريسك هاي موجود درعمليات اكتشاف نفت وگاز، برخورداري از پتانسيل بالاي حادثه پذيري به لحاظ ماهيت ريسك و نابساماني هاي اقتصادي به دليل وقوع حوادث درصنايع هيدروكربوري سبب شده است كه مباحث مربوط به ريسك، انتقال آن و استفاده از پوشش هاي بيمه اي درصنايع نفت وگاز بويژه در مرحله اكتشاف رو به افزايش يابد.
فهرست مطالب
مقدمه ............................................................................................................................................................1
فصل اول:كليات .........................................................................................................................................6
مبحث اول:تاريخچه.......................................................................................................................................7
گفتار اول:تاريخچه بيمه ................................................................................................................................7
بند اول:سيرتحول بيمه درجهان........................................................................................................................7
بند دوم:تاريخچه بيمه در ايران ........................................................................................................................12
گفتار دوم:تاريخچه فعاليت هاي اكتشافي در صنعت نفت وگاز.................................................................18
بند اول:تاريخچه عمليات اكتشافي صنعت نفت وگاز جهان....................................................................................19
بند دوم:سير تاريخچه وسير تكامل عمليات اكتشاف نفت وگاز در ايران..................................................................20
مبحث دوم: مديريت ريسك و بيمه ...........................................................................................................25
گفتار اول:ريسك.........................................................................................................................................25
بند اول:معناي ريسك.......................................................................................................................................25
بند دوم: طبقه بندي انواع ريسك......................................................................................................................26
گفتار دوم: اصول مديريت ريسك و بيمه..................................................................................................35
بند اول: معناي مديريت ريسك ........................................................................................................................35
بند دوم: اهداف مديريت ريسك ......................................................................................................................36
گفتار سوم: فرآيند مديريت ريسك ..........................................................................................................38
1-شناسايي موارد در معرض خسارت.................................................................................................................39
2-تجزيه وتحليل موارد در معرض خسارت..........................................................................................................40
3-انتخاب روش هاي مناسب براي اداره موارد درمعرض خسارت............................................................................41
4-اجرا و پايش برنامه هاي مديريت ريسك .......................................................................................................47
گفتار چهارم: مديريت ريسك و بيمه ........................................................................................................48
مبحث سوم: قرارداد بيمه واصول حاكم بر آن ...........................................................................................49
گفتار اول: قرارداد بيمه ،مفاهيم واصطلاحات بيمه اي ..............................................................................50
بند اول: تعريف عقد و عقد بيمه.........................................................................................................................50
بند دوم: شرايط اساسي وبنيادي صحت عقد بيمه ................................................................................................51
1-قصد طرفين و رضاي آنها...............................................................................................................................51
2-اهليت طرفين ............................................................................................................................................53
3- مورد معامله يا موضوع بيمه ........................................................................................................................59
4-مشروعيت جهت معامله ...............................................................................................................................61
بند سوم: مفاهيم و اوصاف عقد بيمه ..................................................................................................................62
الف) مفاهيم و اصطلاحات بيمه اي .....................................................................................................................62
ب)اوصاف عقد بيمه ........................................................................................................................................65
بند چهارم: پايان قرارداد بيمه ...........................................................................................................................69
گفتار دوم: اصول حاكم بر بيمه ..................................................................................................................71
1-اصل( حد اعلاي) حسن نيت .........................................................................................................................71
2-اصل غرامت ................................................................................................................................................72
3-اصل نفع بيمه پذير .....................................................................................................................................72
4-اصل جانشيني ...........................................................................................................................................73
5-اصل داوري ................................................................................................................................................73
6-اصل علت نزديك .......................................................................................................................................74
7-اصل اتكايي ...........................................................................................................................................75
فصل دوم: عمليات توليد نفت وگاز ...................................................................................................76
گفتار اول: عمليات بالا دستي نفت وگاز ....................................................................................................77
بند اول: فعاليت هاي اكتشافي ..........................................................................................................................77
بند دوم :توسعه ..............................................................................................................................................89
بند سوم: عمليات بهره برداري ..........................................................................................................................94
گفتار دوم: عمليات پايين دستي نفت وگاز ...............................................................................................95
بند اول: خطوط لوله .........................................................................................................................................96
بند دوم: پالايشگاه .........................................................................................................................................98
بند سوم :تاسيسات تصفيه گاز .........................................................................................................................101
بند چهارم :مخازن .........................................................................................................................................102
بند پنجم: پايانه هاي صادراتي .........................................................................................................................103
فصل سوم: بررسي بيمه ريسك فعاليت هاي اكتشافي نفت وگاز .............................................104
گفتار اول:رابطه ريسك با عقد بيمه .........................................................................................................105
گفتار دوم: ريسك هاي فعاليت هاي اكتشافي صنعت نفت وگاز..............................................................107
1-ريسك سرمايه گذاري وتامين مالي ..............................................................................................................109
2-ريسك هاي سياسي/ مقرراتي ......................................................................................................................111
3-ريسك اقتصادي ........................................................................................................................................115
4- ريسك هاي فني ومديريتي ........................................................................................................................116
گفتار سوم:پوشش هاي بيمه اي ريسك هاي فعاليت هاي اكتشافي صنعت نفت وگاز ...........................117
بند اول:نقش،اهميت وجايگاه صنعت بيمه در حوزه نفت وگاز ايران.......................................................................118
بند دوم:گزارش آماري عملكرد صنعت بيمه كشور در رشته بيمه نفت وگاز ............................................................119
بند سوم: قوانين ومقررات حاكم بر بيمه نفت وگاز ..............................................................................................122
بند چهارم: بررسي بيمه هاي ريسك فعاليت هاي اكتشافي نفت وگاز ...................................................................127
1-بيمه تمام خطر نصب...................................................................................................................................127
2-بيمه شكست ماشين آلات ..........................................................................................................................136
3-بيمه مسئوليت مدني كارفرما در قبال كاركنان خود .....................................................................................143
4-بيمه مسئوليت مدني بيمه تمام خطر پيمانكاران ...........................................................................................148
5-بيمه آتش سوزي .......................................................................................................................................152
6-بيمه دكل هاي حفاري متحرك ....................................................................................................................156
7-بيمه آلودگي محيط زيست .........................................................................................................................163
نتيجه گيري وپيشنهادات .........................................................................................................................165
منابع و مأخذ .............................................................................................................................................168
الف) منابع فارسي وعربي ...............................................................................................................................168
ب)منابع لاتين ..............................................................................................................................................172
ج) منابع اينترنتي .........................................................................................................................................174
چكيده انگليسي .......................................................................................................................................175
الف) نمودارها
نمودار 1: فرآيند فعاليت هاي اكتشافي نفت وگاز....................................................................................................................78
نمودار 2: فرآيند پالايشي نفت......................................................................................................................................................93
نمودار3: محصولات نفتي به دست آمده در پالايشگاهها......................................................................................................100
نمودار4: محصولات گازي حاصل از عمليات پالايش در پالايشگاهها................................................................................100
ب) شكل ها
شكل 1: نحوه قرار گيري آب، نفت و گاز در مخزن..............................................................................................................100
ج)جداول
جدول 1:حق بيمه توليدي كشور در سطح بين المللي طي سال هاي (2013 تا2009 )...........................................119
جدول 2: ضريب نفوذ بيمه كشور در سطح بين المللي طي سال هاي (2013 تا 2009)..........................................120
جدول 3: آمار عملكرد حق بيمه وخسارت پرداختي رشته نفت وانرژي در صنعت بيمه
كشور طي سال هاي 1388 تا پاييز 1393...........................................................................................121
جدول4: آمار تعداد بيمه نامه هاي صادره وتعداد خسارت ها در رشته بيمه نفت وانرژي
در صنعت بيمه كشور طي سال هاي 1388 تا پاييز 1393...............................................................................121
جدول5: نرخهاي تقريبي براي بيمه نامه تمام خطر نصب براساس مدت استاندارد در
رشته نفت وگاز.....................................................................................................................135
مقدمه
در قسمت مقدمه به بيان مساله، اهداف تحقيق، ضرورت تحقيق، سوالات و فرضيات تحقيق، روش تحقيق، منابع مورد استفاده و بالاخره به ساختار مطالب تحقيق خواهيم پرداخت.
الف)بيان مساله
اصولاً پوشش هاي بيمه اي، اموال و دارايي هاي بيمه شده را در برابر خطرهاي ناشي از حوادث طبيعي وخطاهاي انساني تحت پوشش قرار مي دهند و با انتقال ريسك به بيمه گر، در صورت بروز حوادث زيان بار، بيمه گر خسارت وارده را جبران مي كند. در حوزه نفت وگاز از آن جايي كه ماده اوليه نفت و گاز تركيبات هيدروكربوري است و طيف گسترده اي از عمليات در اين صنايع تحت شرايط فشار بالا و حرارت بالا انجام مي گيرد، از اين رو اشتعال ، انفجار و انتشار مواد سمي زنجيره عمليات در نفت و گاز را به طور مستمر تهديد مي كند.سرمايه هاي كلاني كه در اين صنايع در معرض ريسك هاي بالا قرار دارند و خسارات سنگين ناشي از بروز حادثه هم به لحاظ مالي وهم از ديدگاه ملاحظات زيست محيطي، بحث مديريت ريسك را در اين صنايع مطرح مي كند، يكي از شيوه هاي مديريت ريسك، انتقال ريسك به شركت هاي بيمه مي باشد. در واقع، متصديان امر در حوزه نفت وگاز با خريد پوشش هاي بيمه اي، ريسك را ميان بيمه گران و بيمه گذاران و يا بيمه گران و بيمه گران اتكايي توزيع مي كنند. مقابله با ريسك روش هاي متعددي دارد كه با توجه به ماهيت آن مي توان يكي از روش هاي مقابله با آن را برگزيد. اصولاً وجود ريسك دليل اصلي پيدايش بيمه است. بيمه يكي از ابزارهاي عمده انتقال ريسك و خطرهاي رسوبي به بيمه گران است. پويايي و توسعه سريع صنايع نفت و گاز كه متكي برتوسعه دانش فني است، يكي از دلايل اصلي در به كارگيري روش هاي پيشرفته مقابله با ريسك و معرفي محصولات جديد بيمه اي و توسعه صنعت بيمه در كشورهاي پيشرفته صنعتي بوده است. متاسفانه در كشور ما سهم صنايع نفت وگاز از صنعت بيمه كشور با جايگاه اين صنايع در اقتصاد ملي همخواني لازم را ندارد. در همين راستا بايد هم در حوزه نفت و گاز و هم در صنعت بيمه چالش هاي عدم توسعه يافتگي پوشش هاي بيمه اي در اين صنايع را بررسي و راهكارهاي جامع براي توسعه همكاري اين دو صنعت مهم ارائه نمود. انتقال ريسك از حوزه نفت و گاز به صنعت بيمه، مسئوليت بيمه گران را در صورت وقوع حادثه و خسارت باعث مي شود. مسئوليت بيمه گران در صورت وقوع حادثه و جبران خسارت در قوانين داخلي مشخص شده است. ايفاي تعهد بيمه گر مشروط به شرايط خاصي از جمله اين كه اولاً مورد بيمه خسارت ديده باشد و ثانياً پوشش بيمه اي به ارزش روز دارايي ها اخذ شده باشد، در غير اين صورت بيمه گذار خسارت خود را تمام وكمال دريافت نمي كند و در واقع محاسبه خسارت براساس ماده «10»قانون بيمه كه اشعار مي دارد: «در صورتي كه مال به كمتر از قيمت واقعي بيمه شده باشد ، بيمه گر به تناسب مبلغي كه بيمه كرده است با قيمت واقعي مال مسئول خسارت خواهد بود»پرداخت مي شود. پوشش هاي بيمه اي كه در حوزه نفت وگاز مي توان نام برد، عبارتند از: 1- بيمه حفاري چاههاي نفتي در ساحل يا فرا ساحل 2- بيمه تمام خطر سكوهاي نفتي 3- بيمه تمام خطر اموال، ابزار وماشين آلات موجود در ساحل با فرا ساحل 4- بيمه تمام خطر لوله گذاري ها در بخش ساحلي و فرا ساحلي5- بيمه تمام خطر پالايشگاهها6- بيمه تمام خطركارخانجات وتاسيسات پتروشيمي 7- بيمه تمام خطر تجهيزات حفاري 8- بيمه عدم النفع 9- مسئوليت حقوقي شخص ثالث در قبال قراردادها 10- انواع بيمه نامه هاي مسئوليت اعم از قانوني، قرار دادي و فني 11- بيمه آلودگي نفتي 12- بيمه تاخير در شروع پروژه و وقفه در اجراي آن، كه پوشش هاي بيمه اي مربوط به مرحله اكتشاف نيز در اين گونه موارد مي گنجد.