پايان نامه شيوه هاي فرزندپروري و افسردگي والدين كودكان مبتلا به ناخن جويدن و عادي

چكيده

هدف از پژوهش حاضر مقايسه شيوه‌هاي فرزندپروري و افسردگي والدين كودكان مبتلا به ناخن جويدن و عادي مي‌باشد. روش پژوهش، پس رويدادي از نوع علي- مقايسه‌اي مي‌باشد. جامعه آماري اين پژوهش را كليه والدين كودكان مبتلا به ناخن‌جويدن در شهر اردبيل تشكيل مي‌دهند. آزمودني­هاي پژوهش شامل والدين 60 كودك (30 كودك داراي اختلال ناخن‌جويدن و 30 كودك عادي) مي‌باشند كه به‌صورت روش نمونه‌گيري دردسترس از جامعه مورد مطالعه، انتخاب شدند. براي جمع­آوري داده­ها از پرسشنامه افسردگي بك و پرسشنامه فرزندپروري بامريند استفاده شده است. داده­ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و به روش تحليل واريانس چند متغيري (مانوا) تجزيه و تحليل شد. نتايج آزمون نشان داد شيوه‌هاي فرزندپروري و افسردگي در والدين كودكان مبتلا به ناخن جويدن و كودكان عادي متفاوت مي‌باشد. بدين معني كه والدين كودكان داراي اختلال ناخن‌جويدن بيشتر از شيوه فرزندپروري سهل‌گيرانه و مستبدانه استفاده مي‌كنند و همچنين سطح افسردگي بيشتري نسبت به والدين كودكان عادي دارند. به عبارتي مي‌توان نتيجه گرفت شيوه فرزندپروري سهل‌گيرانه و مستبدانه و افسردگي والدين مي‌تواند باعث ايجاد ناخن‌جويدن در كودكان شود.

كلمات كليدي: ناخن‌جويدن، شيوه‌هاي فرزند پروري، افسردگي

مقدمه

يكي از مشكلات‌ فراوان دوره كودكي و نوجواني، ناخن‌ جويدن مي‌باشد كه درصدي از افراد را مبتلا ساخته و قدرت سازگاري را از آنان سلب‌ نموده است. ناخن جويدن^[1] رفتار تكراري متمركز بر بدن^[2] است كه مي تواند سلامت جسمي و روحي را تحت تاثير قرار دهد. درواقع ناخن جويدن نوعي اختلال رفتاري است كه در كودكان و گروهي از بزرگسالان مشاهده مي شود. (نوراسون و وود^[3]، 2014)

نتايج پژوهش‌ها نشان مي‌دهد هرچند در ابتدا كودك با ناخن جويدن به دنبال كسب آرامش است و انجام اين كار باعث كاهش اضطراب در او مي شود، ولي بعدها باعث ايجاد و تشديد اضطراب، افسردگي (غني‌زاده، 2011)، كاهش اعتمادبه نفس (طالبيان شريف، 1385)، گوشه گيري و كاهش عملكرد ذهني، اجتماعي و در سنين بالاتر (خزاعي، 1389)، و باعث عوارض جسمي شامل خونريزي، عفونت مكرر دور انگشتان و در موارد شديد تغيير شكل ناخن ها و انگشتان مي شود، و از سوي ديگر با توجه به نرخ شيوه بالاي اين اختلال كه نزديك به 20 درصد در پسران سن مدرسه و 24 درصد در دختران سن مدرسه در ايران گزارش شده است (غني‌زاده و شكوهي، 2011).

روانشناسان عوامل زيادي را در ناخن‌جويدن كودكان دخيل دانسته‌اند. نتايج چند مطالعه در مورد ارتباط اختلالات رواني در پدر و مادر و ناخن‌جويدن در كودكان صحه گذاشته است. مطالعه‌اي كه والدين كودكان مبتلا به ناخن‌جويدن را بررسي كرد، گزارش نمود كه  56.8٪ از مادران و 45.9٪ از پدران از يك اختلال رواني رنج مي‌برند، كه اغلب‌ آنها از اختلال افسردگي اساسي رنج مي‌بردند (غني‌زاده، 2008). شريعتي رودسري (1383) در پژوهش خود ، يكي از علل ناخن جويدن كودكان را الگوي ارتباطي نادرست والدين و سبك فرزندپروري مستبدانه والدين معرفي ميكند. خزاعي (1389) در پژوهش خود سبك‌هاي فرزندپروري و مشكلات رواني والدين، را عوامل موثر در مشكلات رفتاري كودكان معرفي مي كنند.

از اين رو هدف پژوهش حاضر بررسي و مقايسه شيوه هاي فرزندپروري و افسردگي والدين كودكان مبتلا به ناخن جويدن و عادي مي‌باشد.

[1] onychophagia

[2] BFRB

[3] Snorrason and Woods

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                  صفحه

چكيده 9

فصل اول: كليات پژوهش... 10

1-1- مقدمه. 11

1-2- بيان مسئله. 12

1-3- اهميت و ضرورت پژوهش... 13

1-3- اهداف پژوهش... 15

1-4- فرضيه‌ها 16

1-5- تعريف‌هاي مفهومي و عملياتي متغيرها 16

فصل دوم: ادبيات نظري و پيشينه پژوهش... 18

2-1- اختلال ناخن جويدن در كودكان. 19

2-1-1- ناخن جويدن چيست؟. 19

2-1-2- طبقه بندي.. 20

2-1-3- عوامل اپيدميولوژيك... 21

2-1-4- سبب‌شناسي ناخن جويدن. 21

2-1-5- عوامل.. 23

2-1-6- اثرات ناخن جويدن. 24

2-1-7- سن شيوع. 26

2-1-8- نظريه هاي مربوط به اختلال ناخن جويدن. 27

2-1-9- ملاكهاي تشخيص اختلال ناخن جويدن. 28

2-1-10- ويژگي هاي كودكاني كه داراي انواع اختلال هستند. 29

2-1-11- واكنش والدين در برابر اختلال ناخن جويدن. 30

2-1-12- پيشگيري و درمان. 31

2-1-13- اختلالات رواني والدين كودكان مبتلا به جويدن ناخن.. 32

2-2- فرزند پروري.. 32

2-2-1- تاريخچه شيوه هاي فرزند پروري.. 34

2-2-2- نظريه هاي شيوه هاي فرزندپروري.. 35

2-2-2-1- نظريه اريكسون. 35

2-2-2-2- نظريه آدلر. 37

2-2-3- پيامدهاي شيوه هاي فرزندپروري.. 37

2-2-5- شيوه هاي فرزند پروري.. 40

2-2-5-1- روش فرزند پروري استبدادي.. 40

2-2-5-2- روش فرزند پروري مقتدرانه (دموكرتيك) 41

2-2-5-3- روش فرزند پروري سهل گير. 43

2-2-5-4- روش فرزندپروري بي‌اعتنا يا بي‌مسئوليت... 44

2-3- اختلالات افسردگي.. 45

2-3-1- افسردگي.. 45

2-3-2- اختلال افسردگي عمده 49

2-3-2-1- معيارهاي DSM-5 براي اپيزود افسردگي عمده 49

2-3-2-2- معيارهاي DSM-5 براي اختلال افسردگي عمده 51

2-3-4- اختلال افسردگي دايم (ديستيميا) 52

2-3-5- رويكرد درمانگري شناختي رفتاري به افسردگي.. 54

2-3-6- افسردگي والدين و تاثير آن بر فرزندان. 55

2-4- پيشينه پژوهش... 56

فصل سوم: روش‌شناسي پژوهش... 61

3-1- مقدمه. 62

3-2- روش پژوهش... 62

3-2- جامعه آماري.. 62

3-3- حجم نمونه و روش نمونه‌گيري.. 62

3-4- ابزار گردآوري اطلاعات... 62

3-5- روش گرد آوري اطلاعات... 65

3-6- روش تجزيه وتحليل اطلاعات... 65

فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده‌ها 66

4-1- مقدمه. 67

4-2- يافته‌هاي جمعيت شناختي.. 67

4-3- يافته‌هاي توصيفي.. 69

4-4- يافته‌هاي استنباطي.. 69

فصل پنجم: نتيجه و پيشنهادها 73

5-1- مقدمه. 74

5-2-بحث و نتيجه‌گيري.. 74

5-3-جمع‌بندي.. 74

5-4- محدوديت هاي پژوهش... 76

5-5- پيشنهادات پژوهشي.. 77

5-6- پيشنهادهاي كاربردي.. 78

منابع. 79

پيوست‌ها 83