پژوهش شناخت ويژگي هاي روان شناختي و شخصيتي مؤثر در امر كارآفريني

مقدّمه

كارآفرينان كساني‌اند كه با ايجاد محصولات و خدمات نوين مورد نياز مردم، درآمد خوبي كسب مي‌كنند. واژه (Entrepreneur) كه در فارسي كارآفرين ترجمه شده است، در بردارنده معناي موفّقيت است. اين واژه به معناي محصولات، ابداعات، كيفيت و خدمات نويندر درون يك شركت است. اين واژه به معناي نوع خاصي از روحية،‌ سر زندگي و فضيلت است. اي. ا . باتلر[1]، مفسر روزنامه تجاري، آن را «شوق خلقت» مي­نامد. از همه مهمتر، اين واژه به اشخاص پراراده‌اي اطلاق مي‌شود كه اراده، خلّاق، پايداري و موفّقيت اجتناب ‌ناپذيرشان، آنها را به رهبران و قهرمانان روز تبديل مي‌كند (كوك،ترجمه تيموري.1382. ص15).

افق كارآفريني:

 كارآفريني واژه­اي جادويي است. وقتي در حد يك كلمه به آن نگاه كنيد، چيزي بيش از ايجاد اشتغال به ذهن القاء نمي­شود. امّا اگر در اين واژه تعمّق كنيد، و به خلّاقيت كه جوهرة آن است دست پيدا كنيد. آن گاه جادوي اين واژه بر شما عيان خواهد شد، و شما خود نيز جادو خواهيد شد. گرچه بسياري از افراد به اميد كار وارد اين گود مي­شوند، امّا در ادامه نواهايي خواهند شنيد و رنگ­هايي خواهند ديد كه تاكنون از آن بي خبر بوده­اند. و بدين شيوه فرد جادو مي­شود. البته آنچه بيان شد درون خود فرد است و كارآفريني همانند آينه­اي آن ­را به فرد باز مي­نماياند. كارآفريني طريقي است كه به جان آفريني ختم مي­شود؛ به زبان ديگر كارآفريني همان طريق خود شكوفايي است. كارآفريني عرصة وسيعي به ابعاد تخيّل بشر دارد. و در يك كلام عرصة نامحدود دارد. از مرواريد بافي يك دختر نابينا در بازارچه خود اشتغالي پارك لاله تهران گرفته تا تدوين سياست­هاي جهاني آمريكا در كاخ سفيد. در سال 1985 بحث در بارة دولت­هاي كارآفرين در عصر اطلاعات شكل گرفت و اين بحث در دوره رياست جمهوري كلينتون به اوج خود رسيد. به­طوري­ كه كلينتون رئيس جمهور وقت امريكا بيان كرده بود كه اگر بخواهيم بر دنيا حاكم باشيم، راهي نداريم جز اين كه براي در دست گرفتن دنيا، هم سياست جديدي را برگزينيم و هم سطح و گونة جديدي از خدمات را به عموم مردم دنيا ارائه كنيم. براي تحقق اين امر بحث بازآفريني دولت را مطرح مي­كنند. اسبورن و گابريل[2] اصول بازآفريني دولت را به شرح ذيل ارائه نمودند (غريبي،1381. ص23).

هدايت و رهبري به­ جاي ((فعّاليت اجرايي)) .  

قدرتمند سازي به جاي خدمتگزاري.

تزريق رقابت به عرصة خدمات.

دگرگون سازي  سازمانهاي قاعده مدار.

سرمايه گذاري بر روي دستاوردها و نوآوري­ها.

ارضاي نيازهاي مشتري ونه بروكراسي.

پيشگيري به جاي درمان.

حركت از سلسله مراتب به سمت مشاركت و كارگروهي.

استفاده از مكانيزم بازار به عنوان اهرمي قوي براي تغييرات.

با نگاهي به اصول بازآفريني دولت، تعدادي از اين اصول در واقع همان اهداف كارآفريني است. همين كارآفريني در مسير رشد خود به كارآفريني سياسي و يا آنچه كه ذكر شد (دولت كارآفرين) ختم مي­شود.

فهرست مطالب

مقدّمه

اهمّيت كارآفريني:

كارآفريني نوش داروي لحظات دشواري:

كارآفريني مسير خود شكوفايي:

كارآفريني بعنوان جوهرة رويش سيستم اقتصادي:

بيان مساله:

هدف پژوهش

اهمّيت موضوع تحقيق :

4- مشاورة كارآفريني:

3- ساخت وتهيه آزمونهاي روان شناختي معتبر در زمينه كارآفريني:

فرضيه هاي پژوهش

 فرضيه هاي فرعي:

متغيرهاي پژوهش

متغير ملاك:

متغير كنترل:

تعريف نظري:

 تعريف نظري:

تعريف عملياتي:

      تعريف نظر ي:

تعر يف عملياتي:

كارآفرين[1] كيست؟   

تاريخچة كارآفريني:

رويكردهاي مهم به كارآفريني :

1- رويكرد اقتصادي به كارآفريني :

2- رويكرد ويژگي­هاي شخصيتي[2] به كارآفريني  :

انواع كارآفريني

كارآفريني اقتصادي:

كارآفريني اجتماعي:

تفاوت كارآفريني اجتماعي با كارآفريني اقتصادي:

كارآفريني سياسي:

1- توسعه اقتصادي:

2- ايجاد تحرّك وپويايي در عرصه اجتماعي و اقتصادي: 

3- بسط وتوسعه عدالت اجتماعي:

4-  كارآفريني به عنوان يكي از طرق خود شكوفايي[3]

5- رفع خلل، شكافها و تنگناهاي بازار و اجتماع:

6-كارآفريني عرصه­اي است كه هر كسي مي­تواند لذت قهرمان بودن و ممتاز بودن را بچشد:

7- امروزه بيشتر مشاغل جديد را شركت‌هاي كارآفريني خلق مي‌كنند:

8- حفظ وايجاد ارزشهاي مطلوب اجتماعي:

9- ايجاد، توسعه وبكارگيري فن آوري:

10- جذب و هدايت سرمايه هاي اندك و سرگردان به چرخه اقتصاد ملي:

 11- كاهش فاصله ساختاري بين علوم،تكنولوژي و توليد:

12- ايجاد روابط مناسب ساختاري بين اقتصاد و سياست:

13- جلوگيري ازپديده فرار مغز ها وجذب نيروي انساني متخصّص و مجرّب:

14- حفظ حسّ ارزشمند بودن، در طول حيات:

15- بهبود كيفيت زندگي، ابداع و توسعه كالاها و ايجاد خدمات جديد:

16-كارآفريني شرايط رشد و تقويت توانايي­هاي شناختي و شخصيتي را فراهم مي­كند:

ويژگيهاي افراد كارآفرين:

ويژگيهاي كارآفرينان (از نظر پژوهشگر):

3-  توانايي برنامه‌ريزي وپيش بيني براي آينده:

4-تيز فهمي:

5- مثبت انديشي:

6- كارآفرين‌ها حساب شده ريسك مي‌كنند:

7-حركت در مسيرهاي يك طرفه:

8- تجربه كاري متنوع:

9- قاطعيت در كار:

10- ايجاد وحدت اضداد:

11- انگيزه پيشرفت در حدّ بالا:

12- تلاش و پشتكار قوي:

13- نارضايتي سود مند:

14- تحمل ابهامات:

15- استقلال طلبي:

17-استفاده از سبك­هاي مختلف فكري:

18- بهره گيري از منبع شهود در تصميم گيري:

19- چالش خواهي(تحريك ذهني):

20- قدرت حل  تعارض در سطح عالي:

21- عشق به خويشتن:

22) استفاده از تمامي حالت­هاي من:

زمينه­هاي تفاوت زنان و مردان  در كارآفريني:

1-انگيزه:

2-عوامل زمينه ساز جهت اقدام به كارآفريني:

3- زمينه فعّاليت كارآفرينانه:

8-مردم‌گرايي:

9-آينده‌گرايي:

موانع كارآفريني:

نقش خانواده در پرورش روحيه كارآفريني:

نقش عوامل فرهنگي در توسعه و رشد كارآفريني:

مدلي از رشد و توسعه كارآفريني: (از ديدگاه پژوهشگر)

الف- مرحله اثبات:

ب- مرحله گسترش:

ج- مرحلة يكپارچگي:

رشد و توسعه مراحل كارآفريني در بعد عرضي:

الف- كارآفريني اقتصادي:

ب- كارآفريني اجتماعي:

اهمّيت كارآفريني سياسي:

خودپنداره همچون نظريه­اي شخصي:

سلسله مراتب خودپنداره: (از ديدگاه پژوهشگر)

سطح موضوعي:

سطح كلي:

اهمّيت خود پنداره:

1- خود پنداره به عنوان سيستم عامل( وجودي) هر فرد:

2- خود پنداره جستجوگر خود واقعي است:

3- خود پنداره به عنوان سازمان دهندة تمام ادراكات وتجارب:

4- پيش بيني رفتارهاي آينده:

5- تعيين شيوه روابط با ديگران:

6- ادراك و تفسير محيط پيرامون فرد:

7- ايجاد وحدت و يكپارچگي وجودي:

والدين  و افراد  مهم  اوائل زندگي:

عوامل موثر در شكل گيري خود پنداره

خود  فرد:

اجتماع:

كارآفريني و خود پنداره:

آيا بين خود پنداره و كارآفريني رابطه­اي وجود دارد؟

باورهاي خودكارآمدي[4]

مقدّمه

خودكارآمدي يعني چه؟    

اهمّيت باورهاي خود كارآمدي:

1- تبيين وپيش بيني عملكردها:

2- تأثير بر عواطف وهيجانات(هوش هيجاني):

3- تقويت حس خود كنترلي:

4- سلامت جسمي و رواني:

5-توسعه حرفه­اي:

6-تلاش و پشتكار:

7- واكنش مناسب در مقابل شكست:

8- انتخاب راهكارهاي مناسب:

9- انتخاب اهداف چالش برانگيز:

منابع باورهاي خود كارآمدي:

1- انطباق هاي عملكرد[5](تجربه مستقيم):

2- تجربه جانشيني[6]:

3- ترغيب كلامي[7]:

4- برانگيختگي(هيجاني) فيزيولوژيايي[8]:

5- تجارب تصوير سازي[9] (ذهني):

ويژگيهاي باورهاي خودكارآمدي فاعلي

اهمّيت باورهاي خودكارآمدي در اشتغال:

ريشه‌ها و تحّول منبع كنترل:

اهمّيت منبع كنترل:

1- تا ثير بركارآيي  و عملكرد:

2- پيش بيني عملكردها:

3-تاثير سبك اسناد در عواطف:

4- مسئوليت‌پذيري[10]:

5-تاثير برمهارت­هاي اجتماعي:

6- تعامل با منابع قدرت:

7- تأثير منبع كنترل بر شغل:

8- تأثير منبع كنترل بر مديريت:

9- واكنش مناسب به شرايط استرس زا:

10- پيشرفت شغلي:

11- انعطاف پذيري در برابر تغيير:

12- تأثير بر سلامت رواني:

كارآفريني و منبع كنترل:

تأثير شغل برمنبع كنترل:

ويژگيهاي افراد با كنترل دروني:

واقعيت در ديدگاه افراد بامنبع كنترل دروني يا بيروني: 

تعريف خلّاقيت[11] از ديدگاه انديشمندان اين حوزه:

فيزيولوژي خلّاقيت:

1- نورونها و فضاي سيناپسي:

2-انتقال دهنده هاي بين فضاي سيناپسي:

3-مغز زبرين و مغز زيرين:

4- مغز راست و مغز چپ:

5- يادگيريهاي جديد و تجارب يكي از عوامل محرك خلّاقيت:

عوامل مؤثر در شكل گيري عادات(خوگيري):

نظريات مكاتب روان شناسي درباره خلّاقيت

گشتالت و شناخت گرايي:

خودآگاهي، آگاهي از نقاط قوّت و ضعف خويش.

مكتب روان سنجي:

ويژگي هاي تفكّر واگرا:

عوامل مؤثر در بروز خلّاقيت:                                                              

 ويژگي­هاي شخصيتي افراد  خلّاق

4)ريسك پذيري:

5)كنجكاوي:

6)تحّمل ابهام[12]:

7)انعطاف پذيري[13]:

8) تفكّر شهودي: 

9)تلاش و پشت كار :

10)علاقه به كارهاي پيچيده:

11)شوخ طبعي[14]:

12)ايجاد وحدت اضداد:

 13)شجاعت:

14) حساسيت و توجه:

 15)تجارب گوناگون و متنوّع‌:

16)منبع كنترل دروني[15]:

17)پذيرش خويشتن :

موانع خلّاقيت

1- موانع بيروني:

1-1 موانع فيزيولوژيكي:

2-1 موانع اجتماعي:

6-1موانع كلان ساختاري:

2-موانع دروني:

2- 2  ترس از اشتباه و شكست:

3-2 خواسته هاي حقير و ناچيز:

4-2 يكي از موانع اصلي در سر راه خلّاقيت تجلي مفروضات به عنوان مسلمات:

5-2  كمال گرايي مطلق:

6-2  انتقاد از خود:

7-2 عصبيت:

8-2 باورها:

9-2 تلاش براي منطقي جلوه دادن خود:

باورهاي غير منطقي در مورد خود خلّاقيت:

الگوي آمابيل:

الگوي اسبورن – پارنز:

مرحله دوم -  مسأله يابي:

مرحله سوم -  ايده يابي:

مرحله چهارم- راه حل يابي:

مرحله پنجم - پذيرش يابي :

مدل – حلّ خلّاق مسئله (cps):

1.تحليل محيط:

2.تشخيص مسئله:

3. شناخت مسأله :

4.فرضيه سازي:

5.خلق راه كارهاي گوناگون:

6.انتخاب از بين راه كارهاي مختلف :

8.كنترل:

فرآيند بهبود خلّاقيت فردي

من واقعي سرچشمة خلّاقيت:

1. بروز خلّاقيت در مصائب:

2. بيماران صعب العلاج:

3. اسارت و زندان :

5. نقش شهود در خلّاقيت:

6. مسئوليت پذيري و ريسك كردن:

 نشانه هاي خود نيرومند

5. ريسك پذيري:

ارايه مدلي جهت تبين خلّاقيت( از پژوهشگر):

ساختار خلّاقيت يا (تفكّر سالم): (از نظر پژوهشگر)

واحد ورودي:

واحد خروجي:

علل تمايل به تفكّر ناقص:

خلّاقيت عنصر پوياي كارآفريني:

تفاوت بين افراد عادي وكارآفرينان در خلّاقيت:

مراحل حضور خلّاقيت در فرايند كارآفريني

هيجان چيست؟           

عاطفه چيست؟

تعريف هوش هيجاني:

فيزيولوژي هيجان و هوش هيجاني:

1- اميگدال (بادامه):

3- نيمكره راست مغز:

4- پيش پيشاني (پري فرونتال):

 5- هيپو كامپ:

6-سيستم هورموني: 

7- عصبهاي قشر بينايي:

8- تالاموس:

9- هيپوتالاموس:

10-كرتكس يا قشر مخ:

11- نئوكورتكس( قشر تازه مخ):

تاريخچه هوش هيجاني:

نقش هيجان و عواطف در تفكّر:

مؤلفّه ها  هوش هيجاني بر اساس رويكرد التقاطي و از ديد بار- آن

مؤلّفه­هاي هوش هيجاني

5- استقلال[16] (IN):

6-همدلي[17](EM):

7- روابط ميان فردي[18](IR):

 8- مسئوليت پذيري اجتماعي[19](RE):

9- حل مسأله[20](PS):

10- واقعيت سنجي[21](RT):

11- انعطاف پذيري[22](FI):

12- تحمّل تنش[23](ST) :

13- كنترل تكانه[24] (IC):

14- خوش بيني[25] (OP):

15- نشاط[26] (HA):

نقش و اهمّيت هوش هيجاني در زندگي عادي:

الف- اهمّيت و نقش هوش هيجاني در محيط كار :

ب-اهمّيت و نقش سلامت هيجاني در موفّقيت وبهره وري:

ج- عواطف نيروي محّركه انسان بسوي كمال:

دلائل ضرورت توجه به هوش هيجاني در فرايندكارآفريني:

ج- حمايت شبكه غير رسمي:

3-يكي از ويژگي­هاي كارآفريني توانايي ريسك پذيري است:

4- ايجاد تعادل بين حس استقلال طلبي و نياز به وابستگي:

6- تحمّل شكست و ناكامي:

7-خلّاقيت:

8-فعّاليت رهبري:

9-تحمّل ابهام[27]:

10-شهود:

11- اميدوار بودن:

12- خوش بيني:

13- غرقه شدن در كار:

14- خود انگيزي:

15- تغيير وضعيت موجود:

17-ايجاد وحدت اضداد:

18- يكي از ويژگيهاي مهّم كارآفريني صداقت است:

19- قاطعيت در كار:

20- تفويض اختيار و مسئوليت:

22- انگيزه پيشرفت:

23- مسئوليت پذيري:

24-انعطاف پذيري:

25- خودآگاهي:

26-عشق به خويشتن:

 

فصل دوم / بخش هفتم/ مروري بر پژوهشها............................................................................................................................

مروري بر پژوهشها

طرح تحقيق:

جامعه آماري:

روش نمونه گيري:

ابزارهاي اندازه گيري

ب- آزمون خلّاقيت[28] عابدي:

روايي آزمون خلّاقيت عابدي

پايايي[29]آزمون خلّاقيت عابدي

ج- آزمون خودپنداره راجرز:

روايي آزمون خودپنداره:

 شيوه نمره گذاري:

روايي مقياس منبع كنترل:

پايايي مقياس منبع كنترل راتر:

روش نمره گذاري:

ه- آزمون خودكارآمدي عمومي شرر:

روايي[30] مقياس خودكارآمدي:

پايايي[31] مقياس خودكارآمدي:

شيوة نمره گذاري پرسشنامة خودكارآمدي:

فرايند اجراي تحقيق:

زمان وشيوه  اجراي تحقيق:

روش تجزيه وتحليل داده­ها:    

آزمون فرضيه اصلي:

آزمون فرضيه­هاي فرعي:

نمودار (2-4): نمودار ميانگين نمرات مولفه­هاي هوش هيجاني در دو گروه كارآفرينان و افراد عادي

جدول (6-4): خلاصه اطلاعات( آزمونT مستقل) در مورد مقايسه ميانگين خرده مقياس­ها و پنج

ابوترابيان، محمدرضا. (1382). پرورش نسل خلاق در ايران، تهران: انتشارات مدرسه.

 

---

[1] - Entrepreneur

[2]- trait approach

[3] - Self-actualization[3]

[4] - Self - efficacy 

[5] -Performance attainment

[6] -Vicariouc experience

[7] -Verbal persuasion

[8]- Emotional arousal

[9]- Imaginal experiences

[10] - Responsibility

[11] - Creativity

[12] - Ambiguity tolerance

 

[13] - Flexibility

[14]  - Humor

[15] -Locus of control

 

[16] - Independence(IN)

[17] - Empathy(EM)

[18]- Interpersonal  Relationship (IR)

[19]- Social Responsibility (RE)

[20] - Problem Solving (PS)

[21] - Reality Testing

[22]- Flexibility (FL)

[23]- Stress Tolerance (ST)

[24]- Impulse Control (IC)

[25]- Optimism

[26] -Happiness (HA)

 

[27] -Ambiguity tolerance

[28] - Creativity Test (CT)

[29] -Reliability

[30] -Validity

[31] -Reliability

 

---

[1]- I.E .Batler

[2] - Osborn & Gabrel