پايان نامه كارشناسي ارشد مديريت منابع انساني فرهنگ سازماني

بررسي فرهنگ سازماني حاكم و شناسايي و شناخت ويژگي‌هاي اصلي آن - تحقيق و پژوهش  كارشناسي ارشد مديريت توسعه منابع انساني  

فرمت فايل اصلي پايان نامه   :  doc  

حجم فايل    :  184 KB 

تعداد كل صفحات :  106 صفحه

اين تحقيق و پژوهش جهت ارائه در مقطع كارشناسي ارشد مديريت تدوين گرديده است . و شامل كليه مباحث مورد نياز پايان نامه ارشد اين رشته مي باشد.نمونه هاي مشابه اين عنوان با قيمت هاي بسيار بالايي در اينترنت به فروش مي رسد. فروشگاه ما اين پايان نامه را با قيمت ناچيزي جهت استفاده دانشجويان عزيز در رابطه با منبع اطلاعاتي در اختيار شما قرار مي دهند. حق مالكيت معنوي اين اثر مربوط به نگارنده است. و فقط جهت استفاده از منابع اطلاعاتي و بالابردن سطح علمي شما در اين سايت ارائه گرديده است.

چكيده تحقيق و پژوهش

با بررسي روند تدريجي و تكاملي مديريت امور كاركنان و اداره انساني در دهه‌هاي 1970و1980م به نگرشي برخورد مي‌نمائيم كه مقوله فرهنگ را به عنوان عنصر اصلي در مباحث مديريت منابع انساني مطرح نمودند.

توجه به فرهنگ سازماني به طور نسبي توسط متخصصان رفتار سازماني مطرح شد، اما بستر اصلي آنرا بايد در مطالعات تجربي سازمان يافت.

يكي از اين نوع كارها، ارائه كتاب هنر مديريت ژاپني توسط پاسكال و آتوس مي‌باشد. اين مطالعه به راز موفقيت ژاپني‌ها بر مبناي خلق فرهنگ سازماني قدرتمند كه بين كاركنان، مديران، و كاركنان به تعامل تأكيد داشته و ناشي از علايق مشترك در كسب كمال سازماني مي‌باشد، اشاره دارد.

مطالعه ديگر كتاب در جستجوي كمال «پيترز و واترمن» مي باشد. آنان به اين نتيجه رسيدند كه رهبر نه تنها جنبه هاي ملموس و منطقي سازمان نظير ساختار و فن‌آوري را ايجاد مي‌كند بلكه بايد خالق ايدئولوژي‌ها، عقايد، زبان، مراسم و شعائر باشد (سيد جوادين، 1381، ص60-61). اهميت فرهنگ تابد آنجاست كه عنوان مي‌كنند موفقيت هر عمل و رفتاري در سازمان بسته به همسويي آن با هنجارهاي فرهنگي دارد، در غير اينصورت محكوم به شكست است، در صورت عدم تطابق  و سستي فرهنگ بايستي به تغيير ارزش‌هاي آن همت گمارد. (ممي‌زاده، 1375، ص74)

اين تحقيق بر آن است كه با بررسي فرهنگ سازماني حاكم و شناسايي و شناخت ويژگي هاي اصلي آن توجه مديران را به بخش مهمي از سازمان كه شامل جنبه هاي غيررسمي سازمان مي‌باشدجلب نمايد تا در برنامه ريزي ها و اداره موثر و كاراي سازمان از اين عنصر مهم و حياتي غفلت نشود.

فهرست تحقيق و پژوهش

فهرست مطالب

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                      صفحه           

 چكيده ..............................‌............................................

 فصل اول: كليات تحقيق

 1-1 مقدمه .............................................................    2

2-1 عنوان تحقيق ......................................................................     3

3-1 بيان مسئله تحقيق ..........................................................            3

4-1 اهميت و ضرورت تحقيق .....................................................         4

5-1 اهداف تحقيق .................................................................         5

6-1 سؤالات تحقيق ................................................................         6

7-1 متغيرهاي عملياتي تحقيق ....................................................       7

8-1 تعريف عملياتي واژه‌ها و مفاهيم ...........................................        9

9-1 قلمرو تحقيق ................................................................        10

فصل دوم: مباني نظري و پيشينه تحقيق

 1-2 مقدمه .........................................................   12

2-2 مفاهيم فرهنگ و فرهنگ سازماني ......................................     13

3-2 عناصر و مؤلفه‌هاي فرهنگ سازماني ....................................      15

4-2 نحوه شكل‌گيري فرهنگ‌ها ..............................................      16

1-4-2 بنيان‌گذاران سازمان .................................................    17

5-2 ابعاد معروف فرهنگ .....................................................    17

6-2 عناصر اساسي فرهنگ سازماني ........................................    19

7-2 راه‌هاي شناسايي فرهنگ سازماني ...................................     21

8-2 تكوين فرهنگ سازماني  ...............................................     23

9-2 انواع فرهنگ سازماني (تقسيم‌بندي‌هاي رايج فرهنگ سازماني )    24

1-9-2 فرهنگ حاكم و خرده فرهنگ ....................................     24

2-9-2 فرهنگ قوي و ضعيف ............................................      26

3-9-2 فرهنگ‌هاي مثبت و منفي .......................................       27

10-2 استراتژي و فرهنگ ..............................................        30

1-10-2 فرهنگ انعطاف‌پذيري .......................................        31

2-10-2 فرهنگ مأموريتي ............................................       32

3-10-2 فرهنگ مشاركتي ............................................      32

4-10-2 فرهنگ بوروكراتيك ........................................      33

11-2 الگوهاي اساسي تشريح فرهنگ سازماني ....................    34

1-11-2 مدل پارسونز ................................................    34

2-12-2 چارچوب اوشي ..............................................    34

3-13-2 شيوه پيترز و واترمن .....................................    35

14-2مديريت فرهنگ سازمان ....................................      35

15-2 تأثير فرهنگ بر عملكرد و اثربخشي سازمان .............     38

16-2 رابطه فرهنگ سازماني با توانايي‌هاي مديريت ..........     39

17-2 تأثير فرهنگ بر ساختار سازماني .........................     40

18-2 تأثير فرهنگ سازماني بر وظايف مديريت ..............     41

19-2 فرهنگ سازماني و توسعه سازماني          OD ..............    43

20-2 خلاصه‌اي از تحقيق مشابه انجام شده در ارتباط تقريباً نزديك با موضوع   43

فصل سوم: طرح تحقيق

 1-3 مقدمه ......................................         46

2-3 نوع روش تحقيق .........................................       46

3-3 جامعه آماري ..............................................       46

4-3 حجم نمونه آماري .......................................       47

5-3 چگونگي تدوين پرسش‌نامه ..........................       47

6-3 روائي و پايائي پرسش‌نامه ..........................        50

1-6-3 روائي ..............................................        50

2-6-3 پايائي ..............................................        50

1-2-6-3 پايائي سوالات مربوط به سنجش شاخص فرهنگ سازماني   50

2-2-6-3 پايائي سوالات مربوط به سنجش جو سازماني .....  51

3-2-6-3 پايائي سوالات مربوط به سنجش آزمون شناخت سازماني ........... 52

4-2-6-3 پايائي سوالات مربوط به سنجش آزمون سنجش قدرت مديران ............53

7-3 شيوه جمع‌آوري اطلاعات ............................................. 54

8- 3 روش تجزيه و تحليل داده ‌ها ...........................   54

فصل چهارم: تجزيه و تحليل اطلاعات

 1-4 تجزيه و تحليل توصيفي اطلاعات پرسش‌نامه ........... 56

1-1-4 توزيع فراواني جنسيت كاركنان مورد مطالعه .............. 56

2-1-4 توزيع فراواني تحصيلات كاركنان مورد مطالعه .......... 57

3-1-4 توزيع فراواني رشته تحصيلي كاركنان مورد مطالعه      58

4-1-4 توزيع فراواني پست سازماني كاركنان مورد مطالعه . 59

5-1-4 توزيع فراواني نوع بخش شغلي كاركنان مورد مطالعه .60

6-1-4 توزيع فراواني وضعيت استخدام كاركنان مورد مطالعه ...61

7-1-4 توزيع فراواني رده سني كاركنان مورد مطالعه ................62

8-1-4 توزيع فراواني سابقه خدمت كاركنان مورد مطالعه ..........63

2-4 تجزيه و تحليل استنباطي پرسشنامه ..................64

1-2-4 توزيع پراكندگي هويت سازماني .................64

2-2-4 توزيع پراكندگي تعهد گروهي ......................65

3-2-4 توزيع پراكندگي ترغيب و ثبات نظام اجتماعي .........66

4-2-4 توزيع پراكندگي شاخص جهت‌دهي به رفتار اجتماعي  .......

5-2-4 توزيع پراكندگي شاخص ساختار كار .........68

6-2-4 توزيع پراكندگي شاخص مسئوليت‌پذيري ...............69

7-2-4 توزيع پراكندگي شاخص اعطاي پاداش‌ها و نظام ترفيع ................70

8-2-4 توزيع پراكندگي شاخص ريسك يا خطرپذيري .................71

9-2-4 توزيع پراكندگي شاخص صميميت .....................72

10-2-4 توزيع پراكندگي شاخص حمايت كار .................73

11-2-4 توزيع پراكندگي شاخص ضوابط و كنترل كار .......74

12-2-4 توزيع پراكندگي شاخص برخورد يا تعارض .......75

13-2-4 توزيع پراكندگي شاخص هويت سازماني ........76

14-2-4 توزيع پراكندگي شاخص شناخت اهداف سازمان ..77

15-2-4 توزيع پراكندگي شاخص عملكرد سازماني  ...........78

16-2-4 توزيع پراكندگي شاخص نحوه رهبري و مديريت .......79

17-2-4 توزيع پراكندگي شاخص قدرت مرجعي ..................80

18-2-4 توزيع پراكندگي شاخص قدرت تخصصي .........81

19-2-4 توزيع پراكندگي شاخص قدرت قانوني ............82

20-2-4 توزيع پراكندگي شاخص قدرت پاداش ............83

21-2-4 توزيع پراكندگي شاخص قدرت قهري .............84

3-4 آزمون فرضيات ............................................85

1-3-4 مقايسه شاخص‌هاي عوامل فرهنگ سازماني ........85

2-3-4 مقايسه نوع قدرت موجود در سازمان ...............86

3-3-4 مقايسه شاخص‌هاي شناخت سازماني ................86

4-3-4 مقايسه شاخص‌هاي جو سازماني .....................88

4-4 مقايسه فرهنگ سازماني به لحاظ كليه مؤلفه‌اي مورد مطالعه 90

فصل پنجم: يافته‌ها و پيشنهادات

 1-5 بحث و بررسي يافته ..........................92

الف) نتايج توصيف داده‌ها ..................................92

ب) نتايج تحليل داده‌ها .....................................94

2-5 پيشنهادات ...........................................97

محدوديت‌هاي تحقيق ...................................101

پيوست :

 ضمائم .........................................................................

قسمتي از متن اصلي تحقيق و پژوهش

1-2- مقدمه

سالهاست كه محققان و صاحب نظران در پي شناخت و شنا سايي يك متغير سيستمي در سازمان بنام فرهنگ سازماني مي باشند. اين متغير به طور حتم در سازمان وجود دارد ولي آن را به راحتي نمي‌توان تعريف نمود. اما افراد براي معرفي سازمان از عبارات و اصطلاحات و كلمه‌هاي مشابه استفاده مي‌كنند ما اين متغير مهم و اساسي را فرهنگ سازماني مي‌ناميم. همان‌گونه كه افراد داراي شخصيتهاي متفاوت مي باشند سازمان ها هم همانند انسان داراي ويژگي‌هايي است. 

كه اين ويژگي‌ها مي‌توانند به صورت صميمي، خلاق، نوآور يا محافظه كار باشند براساس همين ويژگي مي‌توان نگرش‌ها و رفتارهاي كساني را كه درون اين سازمانها هستند، پيش بيني نمود.     (رابينز، 1380، ص371)

به بيان ديگر سازمان ها هم فرهنگ‌هايي دارند كه بر نوع رفتار اعضاء اثر مي‌گذارد و يا نوع رفتار آنان را تعيين مي‌نمايد. اگر چه موضوع فرهنگ و نقش آن در هدايت جوامع از دير باز مورد توجه جامعه‌شناسان قرار داشته اما موضوع فرهنگ سازماني ديدگاهي جديد در عرصه دانش مديريت است. تحقيق دانشمندان و صاحب نظران روي دلايل شكست و موفقيت سازمان‌ها در طي دهه‌هاي گذشته بيانگر نقش عوامل غير مادي و معنوي در موفقيت اين سازمان‌ها بوده است شركت‌هاي آي. بي. ام. سيرز، جنرال موتورز براي حل مسأله‌ها و مشكلات خود كوشيده‌اند تا فرهنگ حاكم بر سازمان را تغيير دهند و بدين وسيله موفقيت شركت را تضمين نمايند. (دفت، 1378ص 393) 

در اين فصل براي شناخت فرهنگ سازماني به بررسي ادبيات موضوع مي‌پردازيم. 

2-2 –مفاهيم فرهنگ و فرهنگ سازماني:

فرهنگ‌culture)) به معناي ارزش ها، هنجارها، سنتها، آداب و رسوم كه اين ويژگي‌ها در جوامع انساني متفاوت است. ما با فرهنگ به دنيا نمي‌آييم، بلكه در اجتماعي به دنيا مي آييم كه خود فرهنگش را به ما مي‌آموزد. ما فرهنگ را از كسان ديگري كه در اطراف ما يا در محيط هستند، ياد مي‌گيريم. در واقع فرهنگ اكتسابي است و به وجوه مشترك انجام كار در يك جامعه خاص دلالت دارد. اين وجوه عواملي چون نحوه تغذيه افراد، پوشش، احترام به يكديگر و تربيت فرزند را در بر مي‌گيرد. تركيب اين عوامل باعث مي‌شود كه مثلاً فرهنگ كانادا و پاكستان متمايز از انگلستان و الجزاير باشد.

هر چند استعمال فرهنگ در متون علمي جامعه شناسي و انسان شناسي امروز از وسعت و گستردگي بسياري برخودار است، اما معاني جديد فرهنگ ( culture  )با معاني پيشين آن ارتباط چنداني ندارد . واژه فرهنگ ريشه لاتين دارد و به معناي كشت و كار يا پرورش است و هنوز در اصطلاحات كشاورزي (Agriculture) و باغداري به همان معنا به كار مي رود. در زبان‌هاي رومانيايي و انگليسي تا دير زماني واژه تمدن(civilizations) را به جاي فرهنگ به كار مي‌بردند و از آن، معناي پرورش، بهسازي، تهذيب، پيشرفت اجتماعي استنباط مي كردند از نيمه قرن هجدهم، فرهنگ در مفهوم جديد آن به كار مي رود.

نخستين تعريف جامع و علمي از فرهنگ را ادوارد بارنت تيلور در سال 1871م ارائه نمود. او در تعريف انسان شناختي خود از فرهنگ مي نويسد:«فرهنگ يا تمدن در معناي وسيع قوم نگاريش  عبارت است از كليت در هم بافته‌اي شامل دانش، هنر، اخلاق، قانون، آداب و رسوم و هرگونه قابليتها و عاداتي كه به وسيله انسان به عنوان عضوي از جامعه كسب شده است. ( شريف زاده، 1377، ص11)

 صاحب نظران رشته مديريت در اين مورد اتفاق نظر دارند كه مقصود از فرهنگ سازماني سيستمي از استنباط مشترك است كه اعضاء نسبت به يك سازمان دارند و همين ويژگي موجب تفكيك دو سازمان از يكديگر مي شود يك سيستم كه اعضاي آن داراي استنباط مشترك از آن هستند، از مجموعه‌اي ويژگي‌هاي اصلي تشكيل شده است كه سازمان به آن‌ها ارج مي‌نهد و براي آنها ارزش قائل است. فرهنگ سازماني يك واژه توصيفي است.

در تحقيقاتي كه روي فرهنگ سازماني انجام شده، محققان كوشيده‌اند، دريابند كه افراد از چه زاويه‌اي به سازمان خود نگاه مي كنند: آيا هدفها و عملكرد هاي مورد انتظار روشن و مشخص هستند؟ آيا سازمان به خلاقيت و نوع‌آوري ارج مي نهد و به آن پاداش متناسب مي‌دهد؟ و آيا پديده تعارض را سركوب مي‌كند؟

برعكس به هنگام سنجش رضايت شغلي سعي مي شود تا واكنش فرد نسبت به محيط سازماني سنجيده شود و به نوع احساساتي مربوط مي‌شود كه افراد نسبت به انتظارات سازمان، شيوه‌هاي پرداخت پاداش، روش هاي دست يازيدن به پديده تعارض و از اين قبيل چيزها دارند. اگر چه اين دو پديده وجوه مشتركي دارند، ولي بايد همواره به ياد داشت كه عبارت فرهنگ سازماني يك واژه توصيفي است، در حالي كه در مورد رضايت شغلي مساله ارزيابي مطرح است.( رابينز، 1380، صفحات372- 373 )

فهرست منابع تحقيق و پژوهش

1- ايران‌زاده، سليمان «مديريت فرهنگ سازماني» (تبريز، چاپ اول، 1377)

2- الواني، سيد مهدي «آيينها و رسوم سازماني، طريقي در شناخت فرهنگ سازماني» (مديريت و توسعه، شماره 1، تابستان 1378).

3- ايران‌زاده، سليمان «تأثير فرهنگ سازماني بر فرايندهاي مديريت» (اطلاعات سياسي – اقتصادي، شماره 148-147، آذرماه 1378).

4- استيفن، پي‌رابينز «رفتار سازماني»، مترجم، علي پارسائيان و سيد محمد اعرابي، (تهران، دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي، چاپ چهارم، 1380).

5- الفقيه، مهدي «بررسي عوامل مؤثر بر رضايت شغلي كاركنان شركت آب و فاضلاب آذربايجان‌شرقي» (پايان‌نامه كارشناسي ارشد مؤسسه تحقيقات و آموزش مديريت، 1382).

6- جان‌آر، شرمرهورن، جميزجي، وهانت، ريچاردان، ازبورن، «مديريت رفتار سازماني» ترجمه مهدي ايران‌نژاد پاريزي، محمد علي بابايي زكليكي، محمدعلي سبحان‌اللهي، چاپ دوم، (مؤسسه تحقيقات و آموزش مديريت، شهريور 1379).

7- ريچارد، ال‌. دفت «مباني تئوري و طراحي سازمان» مترجم، علي پارسائيان و سيد محمد اعرابي، (تهران، دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي، چاپ اول، 1378).

8- زارعي متين، حسن «مديريت فرهنگ سازماني»، زمينه، (شماره 51، 52، مهر و آبال 1374).

9- سيدجوادين، سيدرضا «مديريت منابع انساني و امور كاركنان» (تهران، نشر نگاه دانش، چاپ اول، 1375).

10- ساعتچي، محمود «روان‌شناسي كاربردي براي مديران» (تهران، مؤسسه نشر ويرايش، چاپ چهارم، 1377).

11- ساعتچي، محمود «روان شناسي بهره‌وري» (تهران، مؤسسه نشر ويرايش، چاپ دوم، 1376).

12- شريف‌زاده، فتاح، كاظمي، مهدي، «مديريت و فرهنگ سازماني» (تهران، نشر قومس، چاپ اول، 1377).

13- صدفي، ذبيح‌اله، بابائي، سكينه «تكنيك‌هاي خاص تحقيق» (تهران).

14- طوسي، محمدعلي «فرهنگ سازماني» (تهران، مركز آموزش مديريت دولتي، چاپ اول، 1376).

15- عطافر، علي «فرهنگ سازماني و نحوه ايجاد و تحول در آن» (مقاله ارائه شده به سمينار فرهنگ كار، اصفهان، 1377).

16- فراهاني، تقي «بررسي فرهنگ‌هاي مختلف در شركت توزيع نيروي برق آذربايجان» (پايان نامه كارشناسي ارشد مؤسسه تحقيقات و آموزش مديريت، 1379).

17- ممي‌زاده، جعفر «توسعه سازمان» (تهران، انتشارات روايت، چاپ اول، 1375).

18- مقيمي، سيد محمد «سازمان و مديريت رويكردي پژوهشي» (تهران، نشر ترمه، چاپ اول، 1377).