پايان نامه بررسي رابطه بين مهارتهاي زندگي با هوش هيجاني دانش آموزان دختر مقطع متوسطه 

چكيده:

 پژوهش حاضر به بررسي رابطه بين مهارتهاي زندگي با هوش هيجاني دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان سر پل ذهاب در سال تحصيلي92/91 مي پردازد چرا كه هوش هيجاني داراي مؤلفه هايي است كه بسيار نزديك به مؤلفه هاي مهارت هاي زندگي مي باشند. جامعه مورد بررسي در اين تحقيق ، همان طوري كه به آن اشاره شد ، دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اند دليل انتخاب چنين جامعه اي از سوي پژوهشگر بدين علت  است كه از آن جايي كه استرس ها و هيجانات زيادي در اين حيطه وجود دارد،  خود دانش آموزان نيز از اين آسيب ها به خصوص آسيب هاي رواني در امان نيستند. بر همين اساس ارتقاء بخشيدن سلامت روان چنين افرادي ، اهميت ويژه اي دارد و بايد آن ها را به انواع مهارت هاي رواني ـ اجتماعي تجهيز نمود تا بتوانند در موقعيت هاي بحراني هيجانات منفي خود را كنترل كنند و به صورت هاي كارآمد با مسايل برخورد كنند ، نه به صورت هيجان مدار .  اين پژوهش شامل پنج  فرضيه  و روش پژوهش توصيفي از نوع همبستگي مي باشد در اين پژوهش براي جمع آوري از پرسش نامه استفاده  شد در اين تحقيق جامعه آماري، كليه مديران و دبيران زن و مرد مدارس مقطع متوسطه شهرستان سرپل ذهاب كه در سال تحصيلي 92/91 را تشكيل مي دهد كه تعدا آنها800نفربودند.

 قسمتي از متن:

راه هاي رسيدن به همدلي :

   هر گاه بتوان چهار چوب ذهني ديگران را  شناخته ودانست چه چيزي برايشان اهميت دارد، مي توان  با برآوردن انتظاراتشان به سهولت با آ نها رابطه گرم و صميمانه ايجاد كرده و آنها را متأثر از خود كرد  .براي شناخت چهارچوب هاي ذهني افراد مختلف اطلاعاتي بدست آورد ، از نقاط ضعف ، حساسيت ها و گرايشهاي آنها اگاه شده و سپس مسائل را از دريچه چشم آنها ديد  .براي ايجاد ارتباطي موفق با يكديگر بايد چار چوبهاي ذهني ، متقابل و همساز باشند . خواه چار چوب هاي ذهني افراد  به طور طبيعي به هم نزديك باشند و خواه به اختيار آنها را به هم نزديك كنند  ، هر چه اين تعاون بيشتر شود ، ارتباط افراد  با يكديگر موفق تر و توان همدلي كردن آن ها با ديگران بالاتر مي رود ( همان منبع ) .

هدف از ايجاد همدلي  

   اگر توانايي همدل شدن را نوعي ارتباط بر اساس عاطفه و محبت بدانيم هدف از ايجاد آن را بايد نگريستن به مشكلا ت از زاويه ديد ديگران دانست. به اين مفهوم كه بايد با صرف وقت كوشيد تا مسائل را از چشم انداز ديد طرف مقابل ديد و توجهي ايثار گرانه ،عميق و واقعي به احساسات طرف مقابل داشته ودر انجام اين هدف مسئوليت پذيري و تعادل دو جانبه را اساس ومحور اصلي اين ارتباط داد. با يك بررسي اجمالي در جامعه مي توان پي برد كه در درون هر جامعه ، نهاد يا سازماني ايجاد مي شود يا به صورت خود جوش ويا به صورت ايجاد شده كه از طرف دولت به اين امر مهم اقدام مي كنند. هنگامي كه در گوشه اي از كشور حادثه اي غير مترقبه رخ مي دهد و مردم بدون هر گونه حكم قانوني وبدون هيچ چشم داشت مالي به كمك حادثه ديده گان مي شتابند ايجاد مؤسساتي مانند هلال احمر وصليب سرخ جهاني وپزشكاني بدون مرز و بسياري از اين گونه نهاد ها نشانگر همدلي اجتماعي و گروهي مي باشد ولي بايد توجه داشت كه در جوامع اوليه كه روابط انساني قوي تري وجود داشته ، همدلي جهت عاطفه پر رنگ تري را نشان داده است ولي با پيشرفت صنعت و درگير شدن خانواده ها با زندگي پيچده صنعتي وتغيير نظام خانواده ها از حالت پر جمعيت و قبيله اي به كم جمعيت و تك خانواده اي باعث شده تا ارتباطات از محور عاطفه و محبت به ارتباطاتي با محور قانون وكار تغيير نمايد  ( وكيليان ، 1383) .

فهرست مطالب

فصل اول (كليات تحقيق)

مقدمه .............................................................................................................................2

بيان مسئله........................................................................................................................4

اهميت و ضرورت پژوهش..............................................................................................5

اهداف پژوهش............................................................................................................. 7

فرضيه هاي پژوهش.......................................................................................................8

متغيرها .........................................................................................................................8

تعاريف عملياتي............................................................................................................9

فصل دوم(ادبيات وپيشينه تحقيق)

مهارت چيست ؟ ............................................................................................12

تعريف مهارتهاي زندگي...........................................................................................13

اهميت مهارتهاي زندگي............................................................................................14

خود آگاهي.............................................................................................................15

موارد كاربرد مهارت هاي زندگي..........................................................................18

همدلي چيست........................................................................................................20

اجزاي همدلي........................................................................................................20

هدف از ايجاد همدلي    .............................................................................22

مهارتهاي مقابله اي.....................................................................................25

هوش هيجاني يا عاطفي چيست.............................................................................27

تاريخچه هوش هيجاني...............................................................................................28

اهميت هوش هيجاني.................................................................................................37

هوش هيجاني وموفقيت شغلي ...................................................................................43

پيشينه تحقيق..............................................................................................................47

فصل سوم (روش تحقيق)

مقدمه........................................................................................................................53

روش تحقيق..............................................................................................................53

جامعه آماري.............................................................................................................53

نمونه آماري...............................................................................................................54

روش نمونه گيري......................................................................................................54

ابزار جمع آوري اطلاعات..........................................................................................55

شيوه اجراي پژوهش..................................................................................................57

روش تجزيه و تحليل داده ها......................................................................................57

فصل چهارم(تجزيه وتحليل داد ه ها)

تجزيه و تحليل داده ها..................................................................................................59

جدول شماره 1-4 وضعيت پاسخگويان بر حسب جنسيت..............................................61

نمودار شماره 1-4 وضعيت پاسخگويان بر حسب جنسيت..............................................61

جدول شماره 2-4 همبستگي پيرسون جهت رابطه آموزش مهارتهاي زندگي و ارتقائ سطح هوش هيجاني دانش آموزان.....62 

جدول شماره 3-4 همبستگي پيرسون جهت رابطه آموزش مهارتهاي زندگي و ارتقائ سطح خود آگاهي دانش آموزان.......62

جدول شماره 4-4 :همبستگي پيرسون جهت رابطه آموزش مهارتهاي زندگي و ارتقائ سطح خود مديريتي دانش آموزان....63

جدول شماره 5-4 :همبستگي پيرسون جهت رابطه آموزش مهارتهاي زندگي و ارتقائ سطح آگاهي اجتماعي دانش آموزان63

جدول شماره 6-4 :همبستگي پيرسون جهت رابطه آموزش مهارتهاي زندگي و ارتقائ سطح مديريت رابطه دانش آموزان...64

جدول شماره 7-4 :جدول مربوط به t مستقل بين ميزان هوش هيجاني دانش آموزان دختر و پسر.........................................64

فصل پنجم(نتيجه گيري)

مقدمه................................................................................................................................66

بحث و نتيجه گيري...........................................................................................................66

پيشنهادات... .....................................................................................................................68

محدوديت ها....................................................................................................................70

منابع ومآخذ ....................................................................................................................71

ضمائم.............................................................................................................................76

مباني نظري سبك زندگي و ادراك خدا

در 38  صفحه ورد قابل ويرايش با فرمت doc

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همراه با منبع نويسي درون متني به شيوه APA جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري كامل در مورد متغير

پيشينه داخلي و خارجي در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب

منبع :    انگليسي وفارسي دارد (به شيوه APA)

نوع فايل:     WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از متن مباني نظري و پيشينه

چارچوب نظري پايان نامه روانشناسي با موضوع سبك زندگي و ادراك خدا

سبك زندگي

درعصر جديد كه دوران ما بعد سنتي است در برابر شكل‌هاي نوين تجربه باواسطه ،هويت شخصي به صورت رفتارهايي جلوه گر مي‌ شود كه به طور بازتابي بروز مي‌ كنند اين تصوير بازتابي از خويشتن بر روايت‌هاي زندگي ناهموار منسجم وهمواره قابل تجديد نظري استوار است كه در تارو پود انتخاب‌هاي متعدد وبر آمده از نظام‌هاي مجرد جاي مي‌ گيرند، در زندگي اجتماعي امروزين مفهوم شيوه يا سبك زندگي معنايي خاص به خود مي‌ گيرد. هرچه نفوذ وكشش صنعت كمتر مي‌ شود وهر چه زندگي روزمره بيشتر بر حسب تاثيرات متقابل عوامل محلي وجهاني بازسازي مي‌ شود وافراد بيشتر ناچار مي‌ شوند سبك زندگي خود را از ميان گزينه‌هاي مختلف انتخاب نمايند .البته عوامل استاندارد كننده هم به ويژه از طريق كلايي كردن بيشتر توليدات اجتماعي نقش خاص خود را دارند ،چرا كه فرايندهاي توليد وتوزيع سرمايه داري در واقع مولفه هايي هسته اي نهادهاي مدرنيته را تشكيل مي‌ دهند با اين وصف  به دليل باز بودن زندگي اجتماعي امروزي وهمچنين به علت تكثر زمينه‌هاي عمل وتنوع مراجع انتخاب  سبك زندگي پيش از پيش در ساخت هويت شخصي وفعاليت روزمره اهميت يافته اند (گيدنز،2011) سبك زندگي اصطلاحي است كه در آن فرهنگ سنتي چندان كاربرد ندارد چون ملازم با نوعي انتخاب از ميان تعداد كثيري از امكانات موجود است و در عمل نه فقط از نسل گذشته تحويل گرفته نمي‌ شود بلكه پذيرفته مي‌ شود به نظر( ديويد چني) سبك‌هاي زندگي به مثابه گفتماني در دوره مدرنيسم محسوب مي‌ شوند . دوران مدرن براساس پيدايش ايدولوِِ‍ژي‌هاي غير ديني غالب مشخص مي‌ شود كه بر حسب درجات وگونه‌هاي متفاوت آگاهي طبقاتي سازنده تضاد اجتماعي اند (چني[1]،2010).

دوره مدرن با آنچه( ليوتار )از آن تحت عنوان سلطه كلان به روايت ياد مي‌ كند، سلطه دولت ملي و شكل گيري حوزه عمومي‌ مبتني بر گفتمكان عقلاني غير شخصي مشخص مي‌ شود. (آندرسن[2]،2011) سبك زندگي سه ويژگي ياد شده مدرنيته را از پايه تضعيف مي‌ كند . در ارتباط با مورد نخست سبك‌هاي زندگي يا تعداد پشتيبانيشان در برابر ورود هرگونه كلان روايي كه بخواهد مقتدرانه ساختار صورت‌هاي اجتماعي را توصيف كند ايستادگي ومقاومت كند . در ارتباط دولت ملي سازمان‌هاي توليد وتوزيع كه ارائه دهنده خدمات سبك زندگي هستند، از مرزهاي ملي فرا مي‌ روند وهر تصويري از فرهنگ ملي را مخدوش كرده وبه ريشخند مي‌ گيرند اين سازمان ها با آنكه تجربه محلي را نابود مي‌ كنند اما آن رادر رابطه اي ضرورتا ديالتيكي (كنايي) با شبيه سازي دراماتيك جهاني قرار مي‌ دهند. نكته سوم كه از همه مهمتر است اين است كه سبك‌هاي زندگي در راستاي تار و مبهم كردن ونهايتا تغير دادن شكل تمايزات موجود بين حوزهاي عمومي‌ وخصوصي عمل مي‌ كند وبااين كار درجهت ساختن وشكل دادن ادراك‌هاي جديد از روابط شكل‌هاي موجوديت اجتماعي فردي وجمعي عمل مي‌ كند. (جمهري، 1391). در اين جهت چنين سبك‌هاي زندگي را كه فرزند مدرنيته اند نيازمند بازشناسي به واسطه شكل‌هاي ساختاري نوظهوري مي‌ دانند كه متعلق به دوران پست مدرن اند . بدين ترتيب ميتوان گفت كه سبك زندگي عبارتست از طيف رفتاري كه اصل انسجام سنجش بر آن حاكم است عرصه اي از زندگي را تحت پوشش دارد ودر ميان گروهي از افراد جامعه قابل مشاهده است كه الزاما بر همگان قابل تشخيص نيست. (فاضلي، 1389) اين در حالي است كه محقق اجتماعي ميان سبك‌هاي زندگي وبقيه طيف‌هاي رفتارهاي افراد جامعه تمايز قائل اند، البته سبك زندگي مي‌ تواند تشخيص پذير باشد يا اساسا به قصد ايجاد تشخيص سامان داده شود در نهايت مي‌ توان گفت كه سبك زندگي زاييده انتخاب‌هاي مردم در ميان محدوديت‌هاي ساختاري است كه آنها را فرا گرفته است با عنايت به تعريف بالا سبك زندگي بايد به اين نكته توجه داشت اولا تحليل سبك زندگي تنها به بررسي الگوهاي مصرف مادي محدود نمي‌ شود.(شبري، 1390)

1.Chaney

[2] .Anderson

مباني نظري پايان نامه در مورد رفتار شهروندي سازماني

در 47  صفحه ورد قابل ويرايش با فرمت doc

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همراه با منبع نويسي درون متني به شيوه APA جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري كامل در مورد متغير

پيشينه داخلي و خارجي در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب

منبع :    انگليسي وفارسي دارد (به شيوه APA)

نوع فايل:     WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از متن مباني نظري و پيشينه

چارچوب نظري پايان نامه روانشناسي با موضوع رفتار شهروندي سازماني

-2- مباني نظري مربوط به متغير رفتار شهروندي سازماني

رفتارهاي شهروندي سازماني كاملا داوطلبانه و فردي هستند و افراد در مقابل بروز چنين رفتارهايي پاداش رسمي دريافت نمي‌كنند و به دليل عدم بروز چنين رفتارهايي از طرف آنان نيز ، تنبيه نمي‌شوند . رفتار شهروندي سازماني همان افعال و از خود گذشتگي هاي كاركنان است كه به منظور تأمين آسايش و رفاه ديگران، از آنان سر مي‌زند .

محيط هاي رقابتي كسب و كار امروز نيز كاركناني را مي طلبد كه شهروندان خوبي باشند و تمايل به گسترش همياري و كمك به همكاران ، كارفرمايان و ارباب رجوع در آنان زياد باشد . سازمانها نيز بدون تمايل داوطلبانه افراد نسبت به همكاري ، قادر به توسعل اثربخش خرد جمعي نمي‌باشند . رفتارهاي شهروندي سازماني معمولا دو ويژگي مشترك دارند . اولين ويژگي آن است كه مستقيما قابل اعمال يا اجرا نيستند و از سوي ديگر ، اينگونه رفتارها نشانگر تلاشهاي اجتماعي و برون نقشي مي‌باشند و سازمانها نيز براي كسب موفقيت نيروي كار، به اينگونه رفتارها نياز دارند ( ساعتچي ، 1390 ) .

رفتارهاي شهروندي سازماني عامل مهمي در شناخت رفتار كاركنان و تعيين جهت رفتاري آنان مي‌باشد كه به كارايي و عملكرد سازمانها كمك موثري مي‌كند . پودساكف ، مكنزي و هيرن[1] (1987) در مطالعۀ خويش ، رابطۀ بالايي را ميان رفتار شهروندي سازماني و عملكرد كلي سازمان بدست آوردند . در واقع بازدۀ كلي سازمان و كاهش ضايعات با سطح بالاي رفتار شهروندي سازماني ، ارتباط مثبت دارد . مطالعات بين فرهنگي انجام گرفته، مويد آن است كه رابطۀ ميان رفتار شهروندي سازماني و عدالت سازماني ادراك شده ، عملكرد كاركنان و رضايت از شغل ، قوي است . همچنين در پژوهش انجام گرفته توسط مهداد و كسائيان (1384) رابطۀ معني دار ميان رفتار شهروندي سازماني و عملكرد نشان داده شده است . مكنزي ، پودساكف و فتر (1991) سه ابزار عيني بهره وري هفتگي حجم فروش را براي نمونه اي از نمايندگان فروش بيمه مورد آزمايش قرار دادند . همچنين ارزيابي مديران دربارۀ ابعاد رفتار شهروندي سازماني و عملكرد كلي شغل اين كاركنان را نيز بدست آوردند. نتايج نشان داد كه ارزيابي ذهني مديران از عملكرد شغلي كاركنان تا حدود زيادي بوسيلۀ بعد نوع دوستي و بعد شرافت شهروندي ( جوانمردي ) به عنوان سطوح عيني بهره وري نعيين گرديد. پودساكف ، هيرن و مكنزي (1997) چنين گزارش كردند كه نوع دوستي و مردانگي داراي اثر جايگزين بر عملكرد كمي كلي كاركنان كارخانه كاغذ سازي داشت ، در حاليكه نوع دوستي با عملكرد كيفي هم مربوط بود (مهداد ، 1389) .

پودساكف و مكنزي (1997) براي اين مساله كه چرا رفتار شهروندي سازماني مي‌تواند با كارآيي سازماني (عملكرد) ارتباط داشته باشد ، دلايلي بدين شرح ارائه كرده‌اند :1-كارگراني كه به همكاران جديد خود كمك مي‌كنند تا راه و چاه امور را ياد بگيرند و به سرعت خود را با فرايند جهت گيري و اجتماعي شدن هماهنگ كنند و سريعا به يك كارمند داراي بهره وري بيشتر مبدل گردند ، 2-كاركناني كه با همديگر به سرپرستي مديران كمتر نيازمند شده و لاجرم وقت مديران را براي رسيدگي به وظايف ديگر آزاد مي گذارند ، 3-كاركناني كه نسبت به يكديگر نگرش مثبتي دارند با هم بيشتر همكاري كرده از تعارض هاي مخرب با ساير كاركنان دوري مي‌كنند ، 4-كارگراني كه ازادانه و داوطلبانه در غير ساعات اداري با همديگر ملاقات داشته ، بطور منظم با هم در تماس بوده جريان ارتباط سازماني را بهبود مي بخشد ، 5- رفتار شهروندي سازماني به يك محيط كار مثبت منجر شده ، به استخدام و حفظ بهترين و كارآمدترين كارمندان كمك مي‌كند ، 6-كارگراني كه به همكاران سهل گير كمك كرده ، وظايف همديگر را در غيبت هر كدام انجام داده و يا در اوقاتي كه كار فراوان و زياد سر يك فرد آوار مي‌شود ، به كمك او مي شتابند ، 7-كارمندان براي قبول مسئوليتهاي جديد ، به يادگيري تكنولوژي جديد و كار روي سيستمهاي جديد علاقۀ بيشتري نشان مي‌دهند . همانطور كه مشاهده مي‌شود رفتار شهروندي سازماني به تشكيل گروههاي كاري منجر مي‌شود كه كاركنان در بهترين شكل فرايندهاي سازماني و گروههاي كاري داراي عالي ترين عملكرد را از سازمانها و گروههاي كاري داراي استانداردهاي سطوح پايين تر متمايز مي‌كند (ريجو[2] ، 1955 ) .

مفهوم رفتارهاي شهروندي سازماني :

سازمانها بدون تمايل داوطلبانه افراد به همكاري، قادر به توسعه اثربخشي جمعي خود نيستند.

 تفاوت همكاري داوطلبانه و اجباري از اهميت فراوان برخوردار است. در حالت اجباري شخص وظايف خود را در راستاي مقررات و قوانين و استانداردهاي قابل قبول يك سازمان و صرفاً در حد رعايت الزامات انجام مي‌دهد. ولي در همكاري داوطلبانه مقوله و رأي وظيفه مطرح است و افراد كوششها، انرژي و بصيرت خود را براي شكوفايي توانائيهاي خود به نفع سازمان ابراز ميكنند. در اين حالت افراد معمولاً از منافع شخصي خود مي‌گذرند و مسئوليت پذيري در راستاي منافع ديگران را در اولويت قرار مي‌دهند.

مفهوم رفتار شهروندي سازماني اولين بار توسط باتمان و ارگان در اوايل دهه 1980 ميلادي به دنياي علم ارائه شد. تحقيقاتي كه در زمينه رفتار شهروندي سازماني انجام گرفت بيشتر براي شناسايي مسئوليتها و يا رفتارهايي بود كه كاركنان در سازمان داشتند، اما اغلب ناديده گرفته مي شد. اين رفتارها با وجود اينكه در ارزيابيهاي سنتي عملكرد شغلي به طور ناقص اندازه‌گيري مي شدند. و يا حتي گاهي اوقات مورد غفلت قرار مي‌گرفتند، اما در بهبود اثربخشي سازماني مؤثر بودند(بينستوك و همكاران[3]، 2003؛ به نقل از معصومي ، 1392) .

اين اعمال كه در محل كار اتفاق مي‌افتند را اينگونه تعريف مي‌كنند«مجموعه اي از رفتارهاي داوطلبانه و اختياري كه بخشي از وظايف رسمي فرد نيستند، اما با اين وجود توسط وي انجام و باعث بهبود مؤثر وظايف و نقشهاي سازمان مي‌شوند»(اپل بام[4] و همكاران، 2004 ) . ارگان(1988) همچنين معتقد است كه رفتار شهروندي سازماني، سازماني رفتاري فردي و داوطلبانه است كه مستقيماً به وسيله سيستمهاي رسمي پاداش در سازمان طراحي نشده است، اما با اين وجود باعث ارتقاي اثربخشي و كارايي عملكرد سازمان مي‌شود(كوهن و كول[5]،2004 ) . بولينو، ترنلي و بلودگود[6](2002) رفتار شهروندي سازماني را به عنوان ميل و انگيزه كاركنان در فراتر رفتن از الزامات رسمي شغل به منظور ياري كردن يكديگر، همسو كردن منافع فردي با منافع سازماني و داشتن علاقه اي واقعي نسبت به فعاليتها و مأموريتهاي كلي سازمان تعريف كرده‌اند آنان بر اين عقيده هستند كه رفتارهاي شهروندي به طور كلي داراي دو خصيصه عمومي هستند. اولا آنها به طور مستقيم قابل تقويت نيستند. (به عنوان مثال، نيازي نيست كه آنها از جنبه فني بخشي از شغل يك فرد باشند) و ثانيا آنها ناشي از تلاشهاي ويژه و فوق العاده اي هستند كه سازمان به منظور دستيابي به موفقيت از كاركنانش انتظار دارد(كركمز و آرپاسي،2009).همچنين اورگان، پودساكف و مكينزي رفتار شهروندي سازماني را به عنوان رفتارهاي فردي و داوطلبانه كه باعث ارتقاي اثربخشي و كارايي عملكرد سازمان مي‌شود. اما مستقيما به وسيله سيستم هاي رسمي سازمان به آن پاداش داده نمي‌شود، تعريف مي‌كنند(هال، 2009؛ به نقل از اميرخاني و عارف نژاد ، 1391) .

ابعاد رفتارهاي شهروندي سازماني:

گراهام[7] (1991) معتقد است كه رفتارهاي شهروندي در سازمان سه نوع اند ( بينستوك و همكاران، 2003؛ به نقل از معصومي ، 1392).

1- اطلاعات سازماني: اين واژه توصيف كننده رفتارهايي است كه ضرورت و مطلوبيتشان شناسايي و در ساختار معقولي از نظم و مقررات پذيرفته شده اند شاخصهاي اطاعت سازماني رفتارهايي نظير احترام به قوانين سازماني انجام وظايف به طور كامل و انجام دادن مسئوليتها با توجه به منابع سازماني است.

2- وفاداري سازماني: اين وفاداري به سازمان از وفاداري به خود ساير افراد و واحدها و بخشهاي سازماني متفاوت است و بيان كننده ميزان فداكاري كاركنان در راه منافع سازماني و حمايت و دفاع از سازمان است.

3- مشاركت سازماني: اين واژه با درگير بودن در اداره سازمان ظهور مي‌يابد كه از آن جمله مي‌توان به حضور در جلسات،به اشتراك گذاشتن عقايد خود با ديگران و آگاهي به مسائل جاري سازمان، اشاره كرد.

گراهام با انجام اين دسته‌بندي از رفتار شهروندي، معتقد است كه اين رفتارها مستقيماً تحت تأثير حقوقي قرار دارد كه از طرف سازمان به فرد داده مي‌شود. در اين چارچوب حقوق شهروندي سازماني شامل عدالت استخدامي، ارزيابي و رسيدگي به شكايات كاركنان است بر اين اساس وقتي كه كاركنان مي بينند كه داراي حقوق شهروندي سازماني هستند به احتمال بسيار زياد از خود، رفتار شهروندي (از نوع اطاعت) نشان مي‌دهند. در بعد ديگر حقوقي يعني تأثير حقوق اجتماعي سازمان- كه در برگيرنده رفتارهاي منصفانه با كاركنان نظير افزايش حقوق و مزايا و موقعيتهاي اجتماعي است- بر رفتار كاركنان نيز قضيه به همين صورت است. كاركنان وقتي مي بينند كه داراي حقوق اجتماعي سازماني هستند به سازمان وفادار خواهند بود و رفتار شهروندي (از نوع وفاداري) از خود بروز مي‌دهند و سرانجام وقتي كه كاركنان مي بينند به حقوق سياسي آنها در سازمان احترام گذاشته مي‌شود و به آنها حق مشاركت و تصميم گيري در حوزه هاي سياست گذاري سازمان داده مي‌شود، باز هم رفتار شهروندي (از نوع مشاركت) از خود نشان مي‌دهند.

1 -Podsakoff,MacKanzi&Heiren

1 -Rijo Ronald.A

2 -Binstook & et al

1 -AppleBam

2-Kohen & cool

3 -Bolino,trenly&Blougood

4 -Graham

فصل دوم پايان نامه مربوط به عملكرد تحصيلي

در 53  صفحه ورد قابل ويرايش با فرمت doc

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همراه با منبع نويسي درون متني به شيوه APA جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري كامل در مورد متغير

پيشينه داخلي و خارجي در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب

منبع :    انگليسي وفارسي دارد (به شيوه APA)

نوع فايل:     WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از متن مباني نظري و پيشينه

چارچوب نظري پايان نامه روانشناسي با موضوع عملكرد تحصيلي

تعريف پيشرفت تحصيلي

هر تشكل سازمان يافته اي جهت حفظ و ادامه حيات خود نيازمند اجزايي است كه طي يك فرآيند مشخص و معين طي زمان تعيين شده از دروندادي كه به آن داده مي شود، برونداد مورد انتظار را تأمين نمايد. واضح است كه اگر سيستمي نتواند به اهداف مورد انتظار برسد موجوديت آن زير سئوال مي باشد. آموزش و پرورش به عنوان يك نظام آموزشي در هر جامعه‌اي با صرف هزينه فراوان تعليم و تربيت فرزندان واجب التعليم آن جامعه را به عهده دارد. انتظار مي رود كه محصولات نهايي اين سازمان در آينده از كارآيي و بهره وري كافي برخوردار باشند. موفقيت تحصيلي عبارتست از به پايان رساندن هر مقطع از تحصيل توأم با موفقيت و در نهايت به اتمام رساندن دوره متوسطه و اخذ مدرك ديپلم و يا پيش دانشگاهي و اين پايان مسئوليت آموزش و پرورش نسبت به هر محصل مي باشد(رستمي، 1391).

2-4-2- عوامل مؤثر در پيشرفت تحصيلي

كودك در طي مراحل مختلف رشد همان قدر كه نياز به استقلال فكري و عملي دارد، به همان ميزان هم به كمك والدين نياز دارد.اين نياز با شروع دوران تحصيل محسوس تر مي شود.اينجاست كه اولياء بايد با علم و اطلاع و كاملاً آگاهانه به ياري كودكان خود بشتابند اما اين مشاركت نيابد به گونه اي باشد كه طفل ضعيف و متكي به ديگران بار بيايد.به وجود آوردن اتكاءبه نفس در كودك و ايجاد حس مسئوليت در او بهترين راه موفقيت آنان است و كمك هاي اولياء در ياددادن مطالب درسي بايد چنان باشد كه كودك فكر كند اين خود اوست كه مشكلاتش را از پيش پايش بر مي دارد.بايد دانست كه كودكان هم از داشتن استقلال احساس غرور مي كنند. توجه به مراحل زير مي تواند عامل موثري در پيشرفت تحصيلي كودكان باشد:عادت دادن كودك به نظم و ترتيب در كارهاي روزانه: مسئله اي كه كودكان و والدين آنها با شروع دوران تحصيل با آنها مواجه مي شوند، زمان انجام تكاليف درسي است و معمولاً كودكان از زمان برداشتي سطحي و تئوريك دارند.طفل موقعي به ياد انجام تكاليف مدرسه اش مي افتد كه خستگي هاي ناشي از بازي و شيطنت او را از پا انداخته است. در چنين هنگامي كه كودك خسته و خواب آلود مشغول سرهم بندي تكاليفش است، با غر زدنهاي والدينش روبه رو مي شود: اين چه وقت انجام تكاليف است... اين همه وقت را چه كردي؟ اولياء از همان روزهاي اول تحصيل و حتي قبل از آن بايد كودك خود را به نظم و انظباطي آگاهانه عادت دهند.مشروط براينكه چنين نظمي توام با تنوع و خلاقيت باشد.انضباط خشك طفل را خشن و عاصي بار مي آورد. برخورد منطقي و معتدل با كودك: كودك شما از نظر سن كودك نيست، بلكه يك انسان است كه هرچيزي را درك مي كند. درك اين نكتة ظريف لزوم برخورد منطقي و مستدل با كودك را بخوبي توجيه مي كند.كودكان معمولاً به چيزهاي توجه دارند كه در نظر بزرگترها كم اهميت و بي مورد جلوه مي كند.الزاماً چنين توجهي سؤالات متعددي را در كودكان موجب مي شود كه گاه براي بزرگترها خنده آور و بي مفهوم است.  والدين بايد در جواب دادن به سئوالات كودكان و در برخورد با آنها توجه داشته باشند كه ممكن است يك برخورد غيرمنطقي و يك حرف ناسنجيده در شخصيت كودكشان اثر سوء و پايداري داشته باشد، بخصوص در تشويق و تنبيه كودكان بايد وسواس بيشتري نشان داد. كودك بايد بداند كه چرا تشويق يا تنبيه مي شود نتايجي كه از تشويق و تنبيه هاي بيجا حاصل مي شود بدتر از آن است كه بتوان در اين جا ذكر كرد(غفارزادگان، 1368).

1- اولياء‌ نبايد نقطه مقابل مربيان قرار گيرند: كوچك شمردن معلم و نادان جلوه دادن او در ذهن كودك نسبت به مربي و كتاب ايجاد ترديد مي كند.كودك مطالب درسي را فقط به اين خاطر به ذهن نمي سپارد كه در كتاب نوشته شده است، بلكه بيشتر به اين جهت آن را قبول دارد كه از زبان ساده و شيرين معلمش مي شنود. در مواردي ممكن است والدين هنگام بازديد كتابچة درس كودك، در جواب پرسشي كه توسط معلم داده شده ترديد كنند. در چنين مواقعي بهترين راه،مراجعه به مدرسه و مطرح كردن موضوع با معلم اروش تدريس امري است پويا و تجربي، به اين معني كه نبايد روش هاي تدريس امروزي را با روش تدريسي كه مثلاً بيست سال پيش مرسوم بوده، مقايسه كرد.امروزه روانشناسان و علماي تعليم و تربيت با تكيه بر يافته هاي علمي خود كه مبتني بر تجربه و آزمايش است،براي بهبود بخشيدن در كيفيت وضع تحصيلي دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصيلي روش ها و طرق گوناگوني را ارائه مي دهند. هر معلمي با استفاده از تجربيات خود و با ارتقاء مهارتهاي شغلي خويش روشي دارد كه مختص خود اوست.اين مورد بيشتر در رسيدگي به مقدار تكليفي كه معلم تعيين كرده و همچنين در روش تدريس رياضي بروز مي كند.

2- در چنين مواردي والدين كودكان خود را متهم به دروغگويي كرده و يا معلمان آنها را نسبت به كارشان كم علاقه و بي توجه به حساب مي آورند. به طور مثال اكنون تاكيد بيشتري روي اين مسأله مي شود كه تعيين تكليف هاي سخت و طاقت فرسا نه تنها در يادگيري عامل مؤثري نيست بلكه موجب زدگي و فرار كودك ازمدرسه مي شود.معلم ممكن است روي شناختي كه نسبت به دانش آموزان خود دارد براي هر يك مقدار معيني تكليف تعيين كند يا در مورد تدريس رياضي كه گاه والدين راسردرگم مي كند، مسئله ملموس تراست كه جاي خود خواهد آمد. والدين قبل از هر گونه پيش داوري نسبت به كار معلم بايد بيشتر در جريان تغيير و تحولات نظام آموزشي قرار گيرد.

3- اولياء بايد با مطالب كتاب هاي درس فرزندشان آشنا باشند: مطالبي براي هر سال در نظر گرفته شده، همانطور و بي حساب و كتاب نيست. مطالب درسي در دوره پنج سالگي (ساله) ابتدايي متناسب با نيازهاي سني، روحي كودك و گنجايش ذهني او است. والدين كه نسبت به تحصيل فرزندان خود علاقه بيشتري دارند، بايد قبل از هر چيزي ازمطالبي كه به فرزندشان آموخته مي شود، مطلع باشند.

مروركردن كتاب هاي درسي كودك مي تواند چنين اطلاعاتي را در اختيار آنها قرار دهد. همچنين بيشتر تمرينات و موضوعاتي كه در كتاب هاي درس دورة ابتدايي آمده، هدف خاصي را دنبال مي كند، والدين بايد به دور از هرگونه ساده نگري سعي كنند، هدف هاي درسي را دريابند. در اينجا نبايد به ميزان تحصيلات و درجة علمي خود باليد. حتي معلمان مجرب هم كه سال ها در يك پايه تدريس كرده اند خود را بي نياز از مطالعة كتاب هاي درسي نمي دانند.

4- والدين بايد آموخته هاي اطفال خود را به بيرون از كلاس تعميم دهند: همانطور كه پيش از اين آمد والدين بايد به طور غيرمستقيم در يادگيري مطالب درسي به كودكان خود كمك كند اكنون توجه خاصي روي اين موضوع مي شود كه طفل آموخته هاي خود را صرفاً مشتي مفاهيم مجرد و انتزاعي كه در چارچوب تنگ كلاس محدود مي شود، به حساب نياورد، بلكه بتواند دانشي را كه فرامي گيرد، در بيرون از مدرسه بكار برد و بدين وسيله نيازهاي روحي و جسمي را برطرف سازد. والدين مي توانند با اطلاعاتي كه از كتابهاي درسي فرزند خود كسب كرده اند، در گردش ها و مسافرتها،در خانه و خيابان و به بهانه هاي مختلف باب مصاحبت با آنان را بگشايند و دانش فرزندانشان را عملاً ‌در بيرون از كلاس تعميم دهند. روشن است كه اگر اين گفتگوها دو جانبه و دوستانه باشد،كودك را جذب خواهد كرد.

5- مراجعه به مدرسه و جويا شدن از وضعيت تحصيلي كودكان: مراجعه مداوم اولياء به مدرسه و مشورت با معلمان و مربيان مي تواند مشكل گشاي بسياري از مسائل باشد. هميشه بايد به خاطر داشت كه معلم كودك شما، براي پيشرفت در كار خود،كه الزاماً به نفع فرزند شماست، همواره به همفكري شما نيازمند است(رستمي، 1390).

2-4-3- نظريه هاي عملكرد تحصيلي

گلشن فومني (1382) مي‌نويسد: به منظور تعريف افت تحصيلي، فرض ‌كنيم هدف تمام دانش‌آموزاني كه در يك دروه تحصيلي ثبت نام مي‌كنند، گذارندن موفقيت آميز تمام پايه‌هاي آن دوره تحصيلي در مدت تعيين شده باشد، از اين نظر «تكرار پايه تحصيلي» يك دوره و «ترك تحصيل» پيش از پايان دوره، هر دو افت و اتلاف به حساب مي‌آيند، بدين قرار:

الف: تكرار پايه تحصيلي عبارتست از «تكرار يك كلاس براي دانش‌آموزاني كه در خلال يك سال تحصيلي در همان كلاس و پايه‌اي كه در سال قبل بوده به تحصيل بپردازد و همان كاري را انجام دهد كه در سال گذشته نيز انجام داده است». 

تكرار پايه تحصيلي، اتلاف آموزشي قلمداد مي‌شود، زيرا آنانكه پايه‌اي را تكرار مي‌كنند از يك سو باعث كاهش ظرفيت ثبت نام در آن پايه تحصيلي شده و مانع پذيرش ديگران درآن دوره تحصيلي مي‌شوند و از سوي ديگر موجب افزايش تعداد بيش از ظرفيت نظام آموزشي شده و هزينه‌هاي بيشتري را به نظام آموزشي و پرورشي تحميل مي‌كنند.

ب: ترك تحصيل نيز به طور كلي عبارتست از «وضع دانش‌آموزي كه پيش از پايان آخرين سال يك دوره آموزشي كه در آن ثبت نام كرده است، آن دوره را ترك گويد.» به اين نوع ترك تحصيل كه پيش از پايان يك دوره مشخصي از تحصيل صورت مي‌گيرد، ترك تحصيل زودرس مي‌گويند.

ج: افت تحصيلي عبارتست از: وقوع ترك تحصيل زودرس وتكرار پايه تحصيلي در نظام آموزش و پرورش يك كشور (گلشن فومني، 1382: 166).

منادي(1372) هم مي‌نويسد: در زبان فارسي براي شكست تحصيلي، بيشتر، از كلمه افت تحصيلي استفاده مي‌شود. طبق گفته آقاي امين‌فر «كاربرد اصطلاح افت يا اتلاف در آموزش و پرورش از زبان اقتصاد دانان گرفته شده است و آموزش و پرورش را به صنعتي تشبيه مي‌كنند كه بخشي از سرمايه و مولد اوليه‌اي را كه بايد به محصول نهايي تبديل مي‌شود، تلف نموده و نتيجه مطلوب و مورد انتظار را به بار نياورده است» وي مي‌افزايد «شايد اين تشبيه چندان خوشايند نباشد و اصطلاح قصور در تحصيل يا واماندگي از تحصيل مطلوبتر باشد».

با توجه به اينكه واژه «افت تحصيلي» يا «اتلاف تحصيلي» به معني هدر دادن تحصيل است. بيشتر جنبه اقتصادي مساله را مطرح مي‌كند واژه «قصور در تحصيل» بيشتر متوجه دانش‌آموز شده و واژه «واماندگي از تحصيل» نيز با توجه به تعبير روانشناسي آن (وامانده – عقب مانده) جنبه فردي پيدا مي‌كند و باز دانش‌آموز را زير سوال مي‌برد. خانم ايزامبرت ژاماتي معتقد است كه «شكست تحصيلي فقط در يك مؤسسه تحصيلي و بر اساس سطح از قبل تعيين شده مفهوم پيدا مي‌كند» به دنبال اين تعريف وي مي‌افزايند «شاگرد شكست خورده كسي است كه نتوانسته است مطالبي را كه مؤسسه‌اي در يك زمان خاص براي او سطوح كرده است كسب كند».

شاخص‌هايي كه براي شكست تحصيلي استفاده مي‌شوند عبارتند از:

1- مردودي در يك پايه تحصيلي

2- عقب ماندگي تحصيلي در سطح دانش از قبل تعيين شده

3- عقب ماندگي تحصيلي در سطح سني از قبل تعيين شده

4- ترك تحصيل قبل از اتمام پايان دوره تحصيل اجباري

با توجه به تعاريف عنوان شده و شاخص هاي مطرح شده مي‌توان شكست تحصيلي را مردودي و ترك تحصيل قلمداد كرد.(منادي، 1372، 56-55).

افت تحصيلي را به افت كمي و افت كيفي تقسيم مي‌كنند. افت كمي عبارتست از درصد دانش‌آموزان يك دوره آموزشي كه به سبب مردود شدن با ترك تحصيل توانسته‌اند آن دروه را با موفقيت بگذرانند و منظور از افت تحصيلي كيفي، نارسايي در رسيدن به هدف هاي تعيين شده و يا عدم تحقيق بخشي از اين هدف هاست. بنابراين تفاوت بين دانش و مهارت فارغ التحصيلان يك دوره آموزشي و هدف هاي تعيين شده براي اين دوره، افت كيفي را نشان مي‌دهد. معمولاً مشاهده مي‌شود كه ميزان ترك تحصيل كرده‌ها و افرادي كه مردود مي‌شوند در مقاطع تحصيلي راهنمايي و متوسطه در پسران بيشتر از دختران است و يكي از دلايل مهم آن مي‌توان اين باشد كه دختران اوقات فراغت خود را بيشتر در خانه مي‌گذرانند و فرصت و امكان سرگرمي در بيرون از منزل را كمتر از پسران دارند و بيشتر مطالعه مي‌كنند (رستمي، 1390).

2-4-4- عوامل افت تحصيلي

عوامل افت تحصيلي را بر دو نوع تقسيم نموده‌اند:

1- عوامل داخلي: عواملي هستند كه عمدتاً مربوط به خود سازمان آموزش و پرورش مي‌باشد و از دورن سازمان سرچشمه مي‌گيرد مانند نا متناسب بودن هدفها و محتواي برنامه با نيازهاي، استعدادها و علايق فراگيران،‌ نامناسب بودن روش هاي برنامه‌ها و امكانات آموزش و پرورش با محتواي برنامه‌ها، نامتناسب بودن فضاي آموزشي مدرسه و كلاس و ... (رستمي، 1390).

2- عوامل خارجي: عواملي هستند كه مربوط به خود نظام آموزش و پرورش نمي‌شوند. بلكه خارج از نظام آموزش و پرورش بر كار اين سازمان تأثير مي‌گذارند و باعث افت تحصيلي دانش آموزان مي‌شوند. از جمله اين عوامل مي‌توان به: فقر و محروميت اقتصادي، شرايط و عوامل فرهنگي و اجتماعي، شرايط عوامل و خانوادگي و توزيع نامناسب امكانات آموزشي اشاره كرد. البته بايد يادآور شويم كه اين عوامل از يكديگر جدا نبوده و بر هم تأثير متقابل دارند و نمي توان هر كدام از اينها را به طور جداگانه مورد بررسي قرار داد (معيري، 1370 ،‌25).

2-4-5- انواع شكست هاي تحصيلي

به طور كلي مي‌توان تحقيقات موجود پيرامون شكست هاي تحصيلي را به سه قسمت تقسيم كرد:

1- «آنهايي كه خود دانش‌آموز را عامل اصلي شكست مي‌دانند و در اين رهگذر، معتقد به ‌«عامل هوش» به عنوان عامل موفقيت و يا شكست دانش‌آموز مي‌باشند. طبيعي است كه نظريه هوش بيشتر در حيطه روانشناسي است و تحقيقات مختلف نشان مي‌دهد كه هنگامي كه عامل هوش ثابت نگه‌داشته مي‌شود،‌ بين گروه هاي مختلف اجتماعي، فرهنگي از نظر پيشرفت تحصيلي، اختلاف معني‌داري وجود دارد، يعني عامل هوش نمي‌تواند تعيين كننده باشد(منادي، 1372: 58).

به موجب توافق عمومي، هوش، ناشي از هر دو عوامل ژنتيكي و محيطي است. بخشي از هوش به ژنهايي كه فرد از والدين به ارث مي‌برد و بخشي ديگر به محيطي كه در آن رشد و زندگي مي‌كند، مربوط مي‌شود. هوش در مقابل دگرگوني هاي محيط حساس است و نسبت به آنها واكنش نشان مي‌دهد پژوهش نشان داده است كه دامنه وسيعي از عوامل محيطي از جمله با تجربه قبلي و تعليم و تربيت شخصي كه مورد آزمون قرار مي‌گيرد. ميزان آشنايي او با موضوع مندرج در آزمون، انگيزه اشتياق به كسب نمره خوب، تسلط او به زباني كه در آزمون به كار رفته است و موارد بسياري ديگر مي‌تواند در اجراي آزمونهاي هوشي موثر واقع شود. پاولزوجين تيس دريافته‌اند كه بهره هوشي تقريباً ارتباطي با موفقيت تحصيلي و اقتصادي ندارد. بدين ترتيب، تفاوت هاي هوشي در بين طبقات اجتماعي و گروههاي خواه عمدتاً به دليل فاكتورهاي محيطي و يا ژنتيكي، به خوبي مي‌تواند كم اهميت تلقي شوند(رستمي، 1390).

فصل دوم پايان نامه با موضوع جهت‌ گيري مذهبي

در  37 صفحه ورد قابل ويرايش با فرمت doc

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همراه با منبع نويسي درون متني به شيوه APA جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري كامل در مورد متغير

پيشينه داخلي و خارجي در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب

منبع :    انگليسي وفارسي دارد (به شيوه APA)

نوع فايل:     WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از متن مباني نظري و پيشينه

چارچوب نظري پايان نامه روانشناسي با موضوعجهت‌ گيري مذهبي

جهت‌گيري مذهبي

تاريخ بشريت نشان داده است كه انسان دين‌ورز قدمتي ديرينه دارد. آن‌چنان كه از مطالعات باستان شناسي و انسان شناسي از اعصار دور بر مي‌آيد، مذهب به عنوان جزء لاينفك زندگي بشري در تمامي اعصار بوده است. ويل دورانت[1] معتقد است دين به اندازه‌اي غني و فراگير و پيچيده است كه جنبه‌هاي مختلف و متفاوت آن براي ديدگاه‌ها و نگرش‌هاي مختلف به گونه‌اي متفاوت جلوه مي‌كند. اما آن‌چه مهم مي‌باشد اين است كه هيچ دوره‌اي از تاريخ بشر خالي از اعتقادات ديني نبوده است (خداپناهي و خاكساربلداجي، 1384).

تحقيقات مختلف نشان داده كه برداشت اصلي اكثر افراد از دين، داشتن رابطه‌اي نزديك با خداوند است، نه صرفاً مجموعه‌اي از باورها و اعمال. علاوه بر آن تأكيد بر مجاورت هر فرد با خدا، همچنين ارجاعات مكرر به عشق بين بنده و خدا، در قالب اديان توحيدي وجود دارد. دين و به‌خصوص «رابطه درك شده افراد با خدا» به عنوان يك پناه‌گاه مطمئن عمل مي‌كند. افراد در زمان بروز بحران، خدا را به عنوان پناه‌گاهي مطمئن مي‌دانند (روات[2] و كرك پتريك[3]، 2002).

مي‏توان اظهار داشت كه دين‌داري آگاهانه و گرايشات مذهبي تأثير بسزايي بر جنبه‏هاي گوناگون رفتار فردي و اجتماعي جامعه، به‏ويژه نسل جوان دارد. البته توجه زيادي كه امروزه به رفتارهاي نابهنجار اخلاقي يا خلاف شرع و بزهكارانه‏ي جوانان معطوف مي‏شود و نيز سياست‏هاي پيشگيرانه يا تنبيهي كه به‏طور ضربتي اتخاذ مي‏گردد، مي‏تواند تا حدودي مبيّن نگراني از اين واقعيت باشد كه تلاش‏ها و فعاليت‏هاي بيش از دو دهه‏ي مديران و مسئولان در انتقال باورها، ارزش‏ها و هنجارهاي ديني به نسل جوان، با نوعي عدم موفقيت و ناكامي روبرو شده است (سرمدي، 1385).

تعريف دين

در زبان اوستايي ايران باستان «دين» به معناي شريعت و مذهب بوده ‏است و پيروان دين خود را «به‌دينان» مي‏خواندند (حجتي، 1368). در فرهنگنامه‏ها نيز «دين» به معاني: جزا، حساب، طاعت، ورع، قدرت و آن‌چه انسان بدان متديّن و پاي‏بند گردد و نيز به گونه‏اي استعاري براي شريعت استعمال مي‏گردد (ابن‏منظور، 1996). همچنين به معناي پاداش، آيين پرستش خداوند تعالي، رسم و قانون، قهر و مسلط شدن آمده است (شعراني، 1355).

در قرآن كريم هم كه لفظ «دين» حدود 90 بار به كار رفته، بدين معاني است: جزاء و حساب، كيش و شريعت، دين اسلام، رسم و قانون، حكم و فرمان، دعا و عبادت، آيين يگانه‏پرستي (سرمدي، 1380). از دين تعريفي كه مورد اتفاق همه‏ي محققان باشد، وجود ندارد؛ به گونه‏اي كه برخي دانشمندان از «برج بابل تعاريف دين» سخن به ميان مي‏آورند (ويلم[4]، 1377).

مروري بر آثار دانشمندان مسلمان نشان مي‏دهد كه اكثر قريب به اتفاق ايشان (برخلاف دانشمندان غربي) تعريف واحدي از دين را مدنظر قرار داده‏اند (تعريف سنتي از دين). علماي دين برخلاف دانشمندان علوم اجتماعي و فيلسوفان دين، تعريف خود را متوجه كليه‏ي اديان ننموده و دايره‏ي تعريف خود را به دين اسلام محدود كرده‏اند؛ براي مثال، استاد مطهري منظورش از دين اسلام، كليه‏ي اديان الهي از آدم تا خاتم است، چون بنابه استدلالي درون ديني، كه متكي بر آيات قرآن كريم است، دين الهي در نزد خداوند يكي بيش نيست. . . و آن همانا دين اسلام است (مطهري، 1362). علامه طباطبايي دين را مجموعه‏ي عقايد و يك سلسله دستورهاي عملي و اخلاقي مي‏داند كه پيامبران از طرف خداوند براي راهنمايي و هدايت بشر آورده‏اند (طباطبايي، 1362). در تعريفي ديگر «دين اعتقاد به آفريننده‏اي براي جهان و انسان و دستورات عمل مناسب با اين عقايد است» (مصباح يزدي، 1368).

براساس اين تلقي از دين، اديان بشري و اسطوره‏اي و غيرالهي اصلاً دين محسوب نمي‏شوند: «بت‏پرستي و انسان‏پرستي دين نيستند. بوديسم (آيين بودا) هم كه خدا در آن مطرح نيست، دين نيست» (مصباح يزدي، 1368). برخي نيز هنگام ابراز نظر درباره‏ي اسلام و اديان، دين را كتاب و سنت قطعي معرفي مي‏نمايد (سروش، 1372).

شايد بتوان گفت دين داري اعتقاد به وجودي متعالي است كه وعده فرارسيدن زندگي پس از مرگ را مي‌دهد و به ما فرمان مي‌دهد در اين دنيا به شيوه اخلاقي رفتار كنيم (گيدنز[5]، 1373). دين به مثابه عميق ترين منبعي است كه موجوديت انسان در آن پرورش يافته و تمام ابعاد آن از جمله وحدت انسان با خداوند به آن وابسته است. بنا به گفته كارلايل[6]: «دين هر فرد واقيت وجودي هر انساني را مشخص مي‌كند و بر جنبه‌هاي هويت ملي او نيز تأثير مي‌گذارد. اعتقادات مذهبي با سرنوشت انسان پيوند مي‌خورند و جوشش‌هاي اين عقايد در قلب انسان، اصول ديگر زندگي انسان را عميقاً تحت تأثير قرار مي‌دهند» (يوآخيم، 1382).

مذهب

آلپورت (1950)، مذهب را به عنوان فلسفه وحدت بخش زندگي توصيف مي‌كند و آن را يكي از عوامل بالقوه مهم براي سلامت روان دانسته، او معتقد است نظام ارزشي مذهبي، بهترين زمينه را براي يك شخصيت سالم آماده مي‌كند. اما به اين نكته نيز توجه دارد كه اين‌طور نيست كه تمامي افرادي كه ادعاي مذهبي بودن دارند، داراي شخصيت سالم هستند. از ديدگاه آلپورت (1950)، اين جهت‌گيري به دو صورت جهت‌گيري مذهبي دروني و جهت‌گيري مذهبي بيروني مي‌باشد. جهت‌گيري مذهبي دروني، مذهبي فراگير، داراي اصولي سازمان يافته و دروني شده است كه خود غايت و هدف است نه وسيله‌اي براي رسيدن به هدف. شخصي كه جهت‌گيري مذهبي دروني دارد با مذهبش زندگي مي‌كند و مذهبش با شخصيتش يكي مي‌شود. شخصي كه جهت‌گيري مذهبي بيروني دارد، مذهب با شخصيت و زندگيش تلفيق نشده است؛ براي او مذهب وسيله‌اي است كه براي ارضاي نيازهاي فردي از قبيل مقام و امنيت مورد استفاده قرار مي‌گيرد (خوانين زاده، اژه‌اي و مظاهري، 1384).

مذهب يك سيستم اطلاعاتي است كه براي زندگي هدف‌مند اطلاعات و دانش فراهم مي‌كند. مذهب به عنوان نظام اعتقادي سازمان يافته همراه با مجموعه‌اي از آيين‌ها و اعمال تعريف شده است كه تعيين‌كننده شيوه پاسخ‌دهي افراد به تجارب زندگي است (زولينگ و همكاران، 2006). مذهب شامل كيفياتي است كه به بافت مذهبي- سنتي فرد اشاره دارد (كلي[7]، 2008).

معنويت، دين‌داري و سلامت

از ناشناخته‏ترين و بحث انگيزترين زمينه‏هايي كه در جهان پزشكي امروز مورد توجه بخش‏ خصوصي و دولتي قرار گرفته است مسأله بررسي روابط معنويت و دين‌داري با سلامت جسماني‏ است. استفاده از واژه‏هاي كليدي مذهب و سلامت يا معنويت و سلامت در يك جستجوي‏ اينترنتي، اين نكته را آشكار مي‏سازد كه از دهه هشتم قرن بيستم و بخصوص در دهه اخير، روند پژوهش‌ها و تعداد مقاله‏هاي منتشر شده مرتبط با اين قلمرو در مجله‌هاي معتبر پزشكي، روانپزشكي و پزشكي رفتاري ازدياد يافته و از مرز 1200پژوهش نيز گذشته است. آن‌چه در اين مورد پراهميت جلوه‏گر مي‏شود اين است كه معمولاً افزايش توجه و گسترش‏ انتشارات در زمينه پزشكي، پيامد يك دستاورد جديد مانند اكتشاف يك ژن، ابداع يك ابزار جديد و گاهي كشف يك شيوه ارزيابي حساس و معتبر است در حالي كه معنويت و دين‌داري در هيچ‏ يك از اين زمينه‏ها قرار ندارند و به گونه‏اي پايدار با فرهنگ‌ها وابسته‏اند. علوم پزشكي يعني قلمرويي كه همواره ذهن را از بدن متمايز مي‏كرد به اين‏ نتيجه رسيد كه بررسي مجدد در روابط روح، ذهن و بدن، نه‏تنها جالب بلكه ضروري است و قرار دادن چنين مواردي در برنامه‏هاي آموزشي دانشكده‏هاي پزشكي و در سطح كاربرد باليني و پژوهش، گواهي بر اين مدعاست. در حال حاضر، هفتاد و دو دانشكده پزشكي در امريكا، درس‌هايي را عرضه مي‏كنند تا به دانشجويان بي‌آموزند چگونه به ارزش‌يابي جنبه‏هاي معنوي بيماران بپردازند يا چگونه دل‌مشغولي‌هاي معنوي را در طرح‌هاي درمان‌گري بگنجانند. قرار دادن‏ آموزش‌هاي مذهبي و معنوي در برنامه‏هاي روان‌پزشكي تحقق يافته و مسأله ضرورت اين آموزش‏ به پزشكان عمومي نيز هم‏اكنون مطرح است (دادستان، 1385).

[1] Vill Dourant

[2] Rowatt,W. C

[3] Kirkpatrick, L. A

[4] Vilam

[5] Giddenz

[6] Karlayel

[7] Kelly, B. S.

كوئينگ[1] (2007)، در تحقيقي كه با عنوان رابطه اعتقادات مذهبي با سازگاري انجام داده است، نشان داد كه افرادي كه اعتقادات مذهبي قوي تري دارند، سازگاري بهتري با موقعيت‌هاي زندگي دارند.

زانگ[2] (2007)، در مطالعه خود نشان داد كه جهت‌گيري گفت و شنود با بيان مثبت و سازنده احساسات منفي همراه است، در حالي كه جهت‌گيري هم نوايي با بيان منفي و مخرب و پرخاش گري و انزوا همراه است. زوجيني كه سازگاري زناشويي پاييني دارند گرايش دارند تا مشكلات ارتباطي خود را به عواملي مانند ويژگي شخصيتي نسبت دهند كه كنترل كمي بر آن‌ها دارند.

بريم هال[3] و باتلر[4] (2007)، در پژوهشي نشان دادند كه دين‌داري بالاتر شوهر موجب رضايت دو طرف خواهد بود.

مولينز[5] و همكاران (2006)، طي پژوهشي به بررسي رابطة عمل به باورهاي ديني و رضايت زناشويي و شادكامي پرداختند. نتايج نشان داد كه دينداري به گونه اي معنادار با سازگاري زناشويي و شادكامي همسران بستگي دارد. اين پژوهش‌گران دريافتند كه اثر دينداري بر ازدواج در گروهي كه مسن تر بودند بيشتر و چشم‌گيرتر است.

لامبرت[6] و دولاهيت[7] (2006) در پژوهشي به بررسي اين موضوع پرداخته‌اند كه مذهب چگونه مي‌تواند به پيش‌گيري، حل و مغلوب ساختن تعارض زناشويي كمك كند. آن‌ها 57 زوج از سه مذهب (يهود، مسيحيت و اسلام) در دو ايالت كاليفرنياي شمالي و نيوانگلند انتخاب نموده‌اند. نتايج بررسي آن‌ها نشان مي‌دهد كه مذهب مي‌تواند در سه جهت به فرايند حل تعارض كمك كند: 1. حل تعارض، 2. پيش‌گيري از وقوع مشكل، 3. آشتي در روابط.

هانسون[8] و لندبلند[9] (2006) در پژوهشي نشان دادند كه آموزش مهارت‌هاي ارتباطي و حل تعارض به زوجيني كه در تعاملات زناشويي مشكل داشتند، باعث بهبود روابط زناشويي زوجين و كاهش تعارضات و افزايش سلامت روان در آنان مي‌گردد.

وينسنت[10]، ويشز[11] و گري[12] (2006) در پژوهش خود يك تحليل رفتاري از فرايند حل تعارض زوجين آشفته و غير آشفته كردند. نتايج حاكي از آن بود كه زوجين آشفته در مقايسه با زوجين غير آشفته به ميزان بيشتري از رفتارهاي تعارض منفي و به ميزان كمي از رفتارهاي حل تعارض مثبت استفاده مي‌كنند.

بكستر[13] و همكاران (2005)، در پژوهشي بيان داشتند كه جهت‌گيري همنوايي زياد، تعاملات و الگوهاي ارتباطي با اجتناب از تعارض ارتباط دارد.

هانلر[14] و گنكوز[15] (2005)، در تركيه پژوهشي با هدف بررسي اثرات مذهب بر رضايت زناشويي انجام دادند كه نتايج نشان داد مذهب اثر عمده‌اي بر رضايت زناشويي دارد

[1] Koenig

[2] Zhang

[3] Brimhall

[4] Butler

[5] Mullins

[6] Lambert

[7] Dollahite

[8] Hanson

[9]  landbland

[10] Vincent

[11] Wishs

[12] Grey

[13] Baxter

[14] Hunler

[15] gencoz

پايان نامه پايش زيستي رودخانه قره سو در حوضه بالادست طالب قشلاقي

چكيده

قره سو يكي از مهمترين رودخانه هاي منطقه مشگين شهر ، دشت مغان و اردبيل است كه به رود مرزي ارس مي ريزد . شناسائي و معرفي شاخص‌هاي بيولوژيك ، يكي از مهم ترين بررسي هاي زيست شناختي است كه در ارتباط با تعيين كيفيت آب اكوسيستم‌هاي آبي كاربرد دارد . اين شاخص ها موجودات زنده اي هستند كه بر حسب بيولوژي خاص در شرايط محيطي به خصوص توانايي زيست و ادامه بقا دارند و در صورت تغيير شرايط محيطي ادامه حيات آنها به مخاطره افتاده و با شدت گرفتن پديده آلودگي و تخريب امكان حذف يا جايگزيني آنها از محيط آبي وجود دارد . ارزيابي وضعيت كيفي آب هاي سطحي از طريق پايش هاي دائم اساس برنامه ريزي جهت كنترل و كاهش آلودگي رودخانه و احيا زيستگاه آبي محسوب مي شود . در اين راستا ، شاخص هاي كيفيت آب با توجه به سهولت استفاده و بيان نتايج بصورت عددي واحد در يك مقياس درجه بندي شده ، مي تواند به عنوان يكي از روش هاي تعيين ميزان آلودگي آب رودخانه ، نقش بسيار مهمي را ايفا كند . در اين تحقيق ، به منظور محاسبه شاخص هاي كيفي نوع و تعداد و تراكم گونه ها از شاخص هايASPT , % EPT , EPT/CH , BMWP , EPT , PIELO  و شانون و مارگالف و هيلسنهوف براي  درشت بيمهرگان كفزي و شاخص شانون براي ماهيان مورد استفاده قرار گرفت . در رودخانه مورد مطالعه 8 ايستگاه انتخاب شد و نمونه برداري در فصول كم آبي و پر آبي در پاييز 91 و در بهار 92 انجام گرفت . نتايج حاصل از پهنه بندي رودخانه قره سو بر اساس شاخصها نشان داد كه در ايستگاه اول وضعيت كيفي رودخانه خوب و ايستگاههاي دوم و سوم و چهارم و پنج وضعيت بد و ايستگاه هفت و هشت بسيار بد مي باشد ، اين نتايج با نتايج بدست آمده از تغيير انواع ماهيان در ايستگاههاي مورد مطالعه بر اساس سازگاري با آلودگي ايستگاهها مطابقت دارد . مقايسه بين فاكتور هاي شيميايي آب رودخانه شامل :DO , NO3 , BOD , COD  و سولفات  و شاخصهاي زيستي  همبستگي معني دار نشان داد .

كلمات كليدي : پايش زيستي ، كفزيان بزرگ ، رودخانه قره سو

فهرست

چكيده ه

مقدمه..............................................................................................................................................................1

1-1- اهميت آبزيان. 3

1-1-1- اهميت مطالعات ماكروبنتوز. 3

1-2- شاخه اسفنج ها 5

1-3- شاخه كيسه تنان. 6

1-4- شاخه كرم هاي پهن.. 6

1-5- شاخه خارپوستان. 7

1-6- شاخه كرم هاي لوله اي.. 7

1-7- شاخه نرمتنان. 7

1-8- شاخه بندپايان. 8

1-9- حشرات... 9

1-10- راسته دو بالان. 11

1-11- راسته بهاره ها 11

1-12- راسته بال موداران. 12

1-13- راسته سوسكها يا راسته قاب بالان يا سخت بال پوشان. 13

1-14- راسته سنجاقك ها يا راسته طياره 13

1-15- درشت بيمهرگان آبهاي پاك.. 13

1-16- درشت بيمهرگان آبهايي با آلودگي كم. 14

1-17- درشت بيمهرگان آبهاي نسبتا آلوده 15

1-18- درشت بي مهرگان آبهاي شديداً آلوده 16

1-19- زيستگاهها 16

1-20- زيستگاههاي ريزتر (ميكرو زيستگاهها) 18

1-21- جوامع جانوري( ماهيان آبهاي جاري) 18

1-22- دهانه ها و مصب ها 20

1-23- مزيت هاي ارزيابي زيستي محيط آبي.. 20

1-24- معايب ارزيابي زيستي منابع آبي.. 21

1-25- انواع روشهاي پايش زيستي.. 22

1-26- پايش زيستي.. 24

1-27- بيمهرگان آبزي.. 24

2-1- معرفي منطقه مورد مطالعه. 27

2-2- سيستم رودخانه قره سو. 28

2-3- خاك منطقه. 30

2-4- محيط زيست بيولوژيكي.. 30

2-5- گونه هاي گياهي.. 31

2-6- گونه هاي جانوري.. 31

2-6-1- خزندگان. 31

2-6-2- پرندگان. 31

2-6-3- دوزيستان. 32

3-1- سوابق و پيشينه تحقيق در جهان. 33

3-2- سوابق و پيشينه تحقيق در ايران. 35

4-1- روش تحقيق.. 39

4-1-1- تعيين ايستگاههاي نمونه برداري.. 39

4-1-1-1- موقعيت جغرافيايي محدوده مورد مطالعه. 40

4-1-1-2- موقعيت جغرافيايي ايستگاه ها 40

4-1-2- دوره زماني نمونه برداري.. 43

4-1-3- نحوه عمل و روش نمونه گيري.. 43

4-1-3-1- ابزار و تجهيزات نمونه برداري.. 43

4-1-3-2- روش هاي نمونه برداري از پارامترهاي فيزيكي و شيميايي آب... 44

4-1-3-3- نمونه برداري از ماهي ها و بنتوزها 44

4-2- شاخص هاي سنجش مورد استفاده 49

4-2-1- شاخص هاي كيفي.. 49

4-2-2- شاخص هاي كمي.. 50

4-2-2-1- غناي كل.. 50

4-2-2-2- نمايه شانون. 50

4-2-2-3- نمايه مارگالف... 50

4-2-2-4- شاخص EPT.. 51

4-2-2-5- بررسي ميزان نسبت EPT/CH.. 52

4-2-2-6- نمايه pielu ............................................................................................................................52

4-2-2-7- شاخص هيلسنهوف... 52

4-2-2-8- شاخص ASPT  و BMWP. 54

5-1- نتايج تجزيه و تحليل جمعيت ماهيان. 55

5 -2- نتايج تجزيه و تحليل جمعيت بيمهرگان كفزي.. 58

5-3- نتايج تجزيه و تحليل پارامترهاي شيميايي آب... 65

5-4- نتايج تجزيه و تحليل شاخص هاي زيستي.. 67

5-4-1- شاخص درصد EPT. 68

5-4-2- شاخص EPT/CH.. 69

5-4-3- شاخص هيلسنهوف... 70

5-4-4-شاخص مارگالف... 71

5-4-5- شاخص پيلو. 72

5-4-6- تقسيم بندي كيفي رودخانه بر اساس شاخص هاي زيستي و شيميايي.. 74

5-4-6-1- بررسي ارتباط بين اكيسژن محلول با شاخص زيستي.. 75

5-4-6-2- بررسي ارتباط نيترات با شاخص هاي زيستي.. 83

5-4-6-3- بررسي ارتباط سولفات با شاخص هاي زيستي.. 91

5-4-6-4- بررسي ارتباط BOD وCOD با شاخص هاي زيستي.. 98

6-1- جمع‌بندي و نتيجه‌گيري.. 107

6-2- پيشنهادات... 110

منابع. 112

دانلود مباني نظري فصل دوم پايان نامه ارزش ها

در 49  صفحه ورد قابل ويرايش با فرمت doc

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همراه با منبع نويسي درون متني به شيوه APA جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري كامل در مورد متغير

پيشينه داخلي و خارجي در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب

منبع :    انگليسي وفارسي دارد (به شيوه APA)

نوع فايل:     WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از متن مباني نظري و پيشينه

چارچوب نظري پايان نامه روانشناسي با موضوع ارزش ها

افراد نوعاً ارزش‌هاي خود را با شرايط زندگي خويش‏ مطابقت مي‏دهند. آن‌ها اهميت ارزش‌هايي را كه مي‏توانند به آساني بدان‌ها دست يابند، بالا مي‏برند، و اهميت ارزش‌هايي‏ را كه پي‏گيري آن‌ها با مانع مواجه مي‏شود، پايين مي‏آورند (كوهن[1]، 2002). بالا بردن ارجحيت ارزش‌هاي دست يافتني و پايين آوردن‏ ارجحيت ارزش‌هاي منع شده، در خصوص اغلب ارزش‌ها به‏ كار بسته مي‏شود. عكس اين مسأله در باب ارزش‌هايي به‏ وقوع مي‏پيوندد كه مربوط به آسايش مادي و ايمني‏ هستند. هنگامي كه چنين ارزش‌هايي با مانع مواجه‏ مي‏شوند، اهميت آن‌ها افزايش مي‏يابد؛ وقتي اين ارزش‌ها به سهولت به دست مي‏آيند، آن‌ها تنزل مي‏كنند. سن، جنس، و تحصيلات، تعيين‏كننده شرايط زندگي هستند كه ترجيحات ارزشي را تحت تأثير قرار مي‏دهند (دلخموش، 1386).

2-2-1-1- ديدگاه پارسونز[2]

پارسونز در نخستين نوشته‏هايش بر اهميت ارزش‌ها در كاهش بي‏نظمي در جامعه تأكيد مي‏كند، نظر وي در اين زمينه به قرار زير است: «كنش‏هاي انسان. . . به طور منظم در دو مفهوم قرار مي‏گيرند كه نه حاصل نزاع همه‏اند و نه به طور غير قابل پيش‏بيني دگرگون مي‏شوند. اين دو ويژگي نظم تنها زماني مي تواند وجود داشته باشند كه همه يا بيشتر اعضاي جامعه‏ داراي ارزش‌هاي غايي معيني باشند كه اهداف آنان را تعيين و وسايل مجاز نيل به آن اهداف را معيين مي‏كنند. اين ارزش‌ها، نظم و مفهوم را در رفتار افراد اعمال و تضاد و ناآرامي را در جامعه تهديد مي‏كنند» (كوهن، 2002).

در نتيجه مي‏توان گفت پارسونز بنياد نظم را نه در ساختار اجتماعي بلكه در ساخت نظام كنش مبتني بر ارزش‌هاي معنادار براي كنش‌گر كه در نظام شخصيتي فرد دروني و در نظام فرهنگي جامعه نهادينه شده، مي‏داند. پارسونز با الهام از نتايج كار بيلز[3] و به دنبال تمايزگذاري ميان كاركردهاي دروني/ بيروني و كاركردهاي مصرفي/ابزاري؛ با تقاطع آن‌ها در يك جدول دو بعدي، يك مدل‏واره كاركردي نظام كنش را به دست داد كه در آن براي مشخص كردن چهار كاركرد اساسي نظام كنش و خواندن آن‌ها در جهت گردش عقربه ساعت از حروف اختصاري‏ A GIL استفاده مي‏كند كه در آن‏ A نماينده كلمه‏ (سازگاري[4])، G نماينده واژه‏ (دستيابي به هدف‏ها[5])،I  نماينده كلمه‏ (يگانگي[6]) و L نماينده كلمه‏ (حفظ الگوهاي فرهنگي[7]) است. پارسونز در قالب طرح‏ AGIL خود قادر است كليه مفاهيم اساسي را از چهار نظام فرعي كاركردي كنش نيز، به منزله يك نظام در نظر گرفته مي‏شود كه به نوبه خود به عنوان يك نظام بر حسب مدل‏ AGIL به چهار خرده نظام تبديل مي‏شوند و اين روند تا پايين‏ترين سطح انتزاع مي‏تواند ادامه داشته باشد. سطوح تحليل پارسونز را مي‏توان به صورت ذيل مشخص كرد: 1- اولين سطح: همه نظام‏هاي زنده كه در بالاترين سطح انتزاع قرار مي‏گيرند؛ 2- دومين سطح: نظام‏هاي كنش شامل همه چيزهاي موجود در كنش بنيادي؛ 3- سومين سطح: خرده نظام‏هاي كنش، شامل نظام‏هاي شخصيتي، فرهنگي، زيست شناختي(ارگانيستي) و اجتماعي؛4- چهارمين سطح:نظام‏هاي خرده نظام‏ها، نظام جامعه پذيري (فرهنگي)، نظام اقتصادي و اجتماعي جامعه‏اي؛ 5- پنجمين سطح: خرده نظام‏هاي خرده نظام‏ها براي مثال در عرصه اقتصاد شامل: خرده نظام پيمان‏هاي اقتصادي، خرده نظام سرمايه‏گذاري، خرده نظام توليد، خرده نظام‏سازماني و احتمالا اين فرآيند را مي‏توان تا بي‏نهايت ادامه داد (كرايب[8]، 1999).

[1] Kohen

[2] Parsones

[3] Bilz

[4] Adaptaion

[5] Goal Attainment

[6] Integration

[7] Latency

[8] Kribe

مباني نظري مربوط به متغير عملكرد شغلي

در 54 صفحه ورد قابل ويرايش با فرمت doc

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همراه با منبع نويسي درون متني به شيوه APA جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري كامل در مورد متغير

پيشينه داخلي و خارجي در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب

منبع :    انگليسي وفارسي دارد (به شيوه APA)

نوع فايل:     WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از متن مباني نظري و پيشينه

چارچوب نظري پايان نامه روانشناسي با موضوع عملكرد شغلي

عملكرد در لغت يعني حالت يا كيفيت كاركرد. بنابراين، عملكرد سازماني يك سازه ي كلي است كه بر چگونگي انجام عمليات سازماني اشاره دارد. معروف ترين تعريف عملكرد توسط نيلي و همكاران ( 2008) ارائه شده است: (( فرايند تبيين كيفيت اثربخشي و كارايي اقدامات گذشته)). طبق اين تعريف، عملكرد به دو جزء تقسيم مي‌شود: 1) كارايي كه توصيف كنندۀ چگونگي استفاده سازمان از منابع در توليد خدمات يا محصولات است، يعني رابطه بين تركيب واقعي و مطلوب دروندادها براي توليد بروندادهاي معين؛ و 2)اثربخشي كه توصيف كننده ي درجه ي نيل به اهداف سازماني است (رهنورد ، 1387) .

در تعريفي ديگر ، بوياتزيس[1] (1982)، تعريف جالبي درباه عملكرد اثربخش ارائه نمود؛ بدين ترتيب كه عملكرد اثربخش يك شغل عبارتست از حصول نتايج خاص يا دستيابي به نتايج خاص از پيش تعيين شده براي شغل (نظير درآمد)، از طريق انجام اقداماتي خاص به طوري كه مطابق با سياست ها، رويه ها و شرايط محيط سازماني باشد.

عملكرد سازماني به چگونگي انجام مأموريت‌ها، وظايف و فعاليت‌هاي سازماني و نتايج حاصل از انجام آن‌ها اطلاق مي‌شود (حقيقي و همكاران، 1389) .

عملكرد شغلي[2]: 

براي اينكه سازماني به اهدافش دسترسي پيدا كند ، كاركنان بايد كارهايشان را در سطح قابل قبولي از كارايي انجام دهند اين مسأله براي سازمان هاي دولتي كه عملكرد ضعيفشان زمينه را براي شكست در انجام خدمات عمومي‌و نيز براي شركت هاي خصوصي كه عملكرد ضعيف آنها زمينه ورشكستگي آنها را فراهم مي آورد امري حياتي و ضروري است.

از ديدگاه اجتماعي، جالبترين نكته براي سازمانها اين است كه كاركناني داشته باشند كه كارهايشان را به خوبي انجام دهند عملكرد خوب، بهره وري سازمان را بالا مي برد كه در نهايت به افزايش اقتصاد ملي منجر مي‌شود . عملكرد يك سازه تركيبي است كه بر طبق آن كاركنان موفق در مجموعه اي از رفتارها مشخص مي‌شود بنابراين عملكرد شغلي يك ملاك چندگانه و گسترده است كه در آن مجموع رفتارهايي كه به دقت تعريف شده اند براي بيان آن مورد استفاده قرار مي‌گيرد(اسپكتور [3]، 2000) .

همچنين باور بر اين است كه عملكرد شغلي يك سازۀ تركيبي است كه بر پايۀ آن كاركنان موفق از كاركنان ناموفق از طريق مجموعه اي از ملاكهاي مشخص ، قابل شناسايي هستند ( آستين و ويلائوا[4] ، 1992 ؛ استوارت[5] ، 1998 ؛ به نقل از شكركن و همكاران ، 1380 ).

چارچوب هاي عملكرد شغلي: 

مردم زماني مي‌توانند كارهايشان را به خوبي انجام دهند كه توانائي و انگيزه لازم را داشته باشند . شرايط سازماني مي‌تواند اين ويژگي شخصي را افزايش دهد و يا با ايجاد موانع و گرفتاري ها، عملكرد شغلي مطلوب را پائين آورد. اين سه متغير، توانائي، انگيزش و موانع در شكل زير ارائه شده اند (به نقل از اسپكتور،2000) .

شكل فوق نشان مي‌دهد كه عملكرد خوب نيازمند توانائي و انگيزش است و موانع و گرفتاري هاي سازماني مثل آموزش ناكافي، روابط نا سالم و مديريت نادرست ؛ با عملكرد خوب تداخل پيدا مي‌كند

ارتباط عملكرد شغلي با متغيرهاي ديگر: 

توانائي و عملكرد شغلي: 

بيشتر تلاش هاي روانشناسان صنعتي و سازماني در امر گزينش كاركنان بر تعيين توانائي هاي لازم براي مشاغل معين و يافتن افرادي كه چنين توانائي هايي را دارا هستند متمركز است براي اين منظور در ابتدا روش هاي تحليل شغل كاركن محور (دانش، مهارتها، توانائي و ويژگي هاي ديگر شخصي) براي يك شغل مورد استفاده قرار مي‌گيرد وقتي كه روش ها مشخص مي‌شوند گام بعدي از روش هاي گزينش براي يافتن افرادي كه ويژگي هاي مناسب را دارا هستند استفاده مي‌شود . بيشتر طرحهاي گزينش براي ارزيابي توانائي ها شكل گرفته اند سرانجام علاوه بر آن ويژگي هايي كه كاركنان با خود مي آورند دانش و مهارت اضافي و مورد نياز از طريق آموزش انجام مي‌گيرد. اگر سازماني بخواهد نيروي كار برخوردار از توانائي هاي لازم براي عملكرد شغلي خوب داشته باشد بايد از هر سه مرحله تبعيت كند . به خوبي ثابت شده كه حيطه هاي متفاوتي از توانائي با عملكرد شغلي مرتبط هستند. همانطور كه مي‌توان انتظار داشت ماهيت شغل تعيين كننده حداكثر توانائي هاي لازم ويژه است(مهداد، 1385) .

به عنوان مثال، كانتنبرگ[6] و همكاران، نشان داده اند كه توانائي شناختي، عملكرد را در بيشتر مشاغل پيش بيني مي‌كند با وجود اين هرچه شغل نيازمند توانائي ذهني بالاتري باشد ارتباط بين توانائي شغلي و عملكرد شغلي قويتر مي‌شود به عبارت ديگر، توانائي براي مشاغلي كه نيازمند فعاليتهاي ذهني هستند (مانند مهندسي) مهمتر است تا مشاغل ساده(مانند دفتري اداري) (مهداد، 1385) .

كالدول و اورلي[7] نشان دادند كه هماهنگي توانائي هاي افراد با روشهاي مورد نياز براي يك شغل كه از طريق تحليل شغل به دست مي‌آيد ، استراتژي مفيدي براي افزايش عملكرد شغلي محسوب مي‌شود آنها همچنين نشان داده اند كه كاركناني كه از طريق تحليل شغل به دست مي‌آيد، استراتژي مفيدي براي افزايش عملكرد شغلي محسوب مي‌شود. آنها همچنين نشان داده اند كه كاركناني كه توانائي هايشان با مشاغلشان هماهنگند بيشتر خشنود هستند . اين نتايج با اين انديشه كه عملكرد شغلي ممكن است به خشنودي شغلي منجر شود هماهنگ است. كاركناني كه ويژگي هاي لازم را براي عملكرد مطلوب دارا هستند در شغل خود موفق مي‌شوند و در نتيجه خشنودتر مي‌شوند(مهداد، 1389) .

انگيزش و عملكرد شغلي: 

انگيزش يك ويژگي فردي است، اما مي‌تواند هم از فرد شاغل و هم از شرايط محيطي نشأت بگيرد . تلاشهاي سازماني براي افزايش نيروي كار، بيشتر بر مداخله هاي محيطي استوار است تا گزينش فردي به طور نظري در ابتدا بايد انگيزش را در مقتضيات كار سنجيد و آنهائي را كه از بالاترين سطوح انگيزشي برخوردارند گزينش كرد با وجود اين روانشناسان صنعتي و سازماني بيشتر گزينش خودشان را بر اساس توانائي ها متمركز مي‌كنند تا انگيزش افراد براي افزايش انگيزش كاركنان بايد به ساختار شغل ، سيستمهاي تشويقي و طرح هاي تكنولوژي توجه ويژه داشت (مهداد، 1385) .

ويژگي هاي شخصيتي و عملكرد شغلي: 

چندين ويژگي از ويژگي كاركنان با عملكرد شغلي ارتباط دارند و حتي ممكن است توانائي انجام شغل را نيز تحت تأثير قرار دهند در بيشتر مواقع تفكيك اثرهاي انگيزشي در عملكرد شغلي مشكل است به عنوان مثال، افراد با سطح توانائي بالا سطح بالايي از انگيزش را دارا هستند همزمان با اينكه توانائيهايشان به عملكرد خوب و تشويق منجر مي‌شود، انگيزش آنها براي عملكرد نيز بالا مي رود افراد با توانائي بالا ممكن است به دليل برخورداري از مهارت بالا، يا تلاش بيشتر و يا هر دو عملكرد بهتري داشته باشند. توانائي شناختي(استدلال رياضي و كلامي) عملكرد شغلي را در بسياري از مشاغل پيش بيني مي‌كند در اينجا «پنج ويژگي شخصيتي عمده» مورد بررسي قرار مي‌گيرند كه بسياري از محققان معتقدند كه اين ها ابعاد عمده شخصيت انسانها را تشكيل مي‌دهند (شكر كن و همكاران ، 1380) .

پنج ويژگي عمده و عملكرد شغلي:  

بسياري از روانشناسان امروزه معتقدند كه شخصيت انسان به وسيله پنج حيطۀ به نام يعني : برونگرايي ، ثبات هيجاني ، توافق پذيري ، وظيفه شناسي و پذيرا بودن تجارب جديد تعيين مي‌شود . در جدول صفحه بعد هر كدام از اين حيطه ها به طور مختصر توصيف شده اند (شكركن و همكاران ؛ 1380) .

دو فرا تحليل ، ارتباط بين هر كدام از اين پنج حيطه و عملكرد شغلي را خلاصه كرده‌اند . به طور كلي اين دو مطالعه نتيجه مي‌گيرند كه شخصيت با عملكرد شغلي در ارتباط است .

1 -Boyatzi

1 -job performance

2 -Spector

3 - Austin & Villaova

4 - Stewart

1 -Countenberg

2 -Caldwell & Orely

مباني نظري مربوط به متغير سرمايه هاي روانشناختي

در 59 صفحه ورد قابل ويرايش با فرمت doc

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همراه با منبع نويسي درون متني به شيوه APA جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري كامل در مورد متغير

پيشينه داخلي و خارجي در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب

منبع :    انگليسي وفارسي دارد (به شيوه APA)

نوع فايل:     WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از متن مباني نظري و پيشينه

چارچوب نظري پايان نامه روانشناسي با موضوع سرمايه هاي روانشناختي

در سالهاي اخير توجه روان شناسان به مقولۀ روان شناسي مثبت جلب شده است ؛ به گونه اي كه اين جنبش به حوزۀ مديريت و رفتر سازماني هم راه يافته است . امروزه پس از سرمايه انساني و اجتماعي ، سرمايۀ روان شناختي را مي توان مبناي مزيت رقابتي در سازمانها در نظر گرفت. نتايج پژوهشهاي انجام شده در زمينه رفتار سازماني مثبت حاكي از آن است كه ظرفيت هاي روان شناختي از قبيل اميدواري، تاب آوري، خوش بيني و خود كارآمدي در كنار هم عاملي را با سرمايۀ روان شناختي تشكيل مي دهند . به عبارت ديگر، متغيرهاي روان شناختي اميدواري، تاب آوري، خوش بيني و خود كارآمدي در مجموع يك منبع يا يك عامل نهفته جديدي را تشكيل مي دهند كه در هر يك از اين متغيرها نمايان است (اوي و همكاران[1] ، 2009؛ به نقل از اميرخاني و عارف نژاد، 1391).

سرمايه روانشناختي ريشه در رفتار سازماني مثبت گرا و روانشناسي مثبت گرا دارد. لوتانز (۲۰۰۲ و ۲۰۱۰) رفتار سازماني مثبت گرا را به عنوان مطالعه و كاربرد مثبت گرايي در توانمندي هاي منابع انساني و ظرفيت هاي روان شناسي كه مي توانند براي بهبود عملكرد در محيط كار امروز، اندازه گيري شوند، توسعه يابند و مديريت شوند تعريف مي كند. بنابراين، همان طور كه نظريه پردازان اصلي اين حوزه جديد مطالعاتي بيان مي دارند رفتار سازماني مثبت گرا پاسخي براي توجه به چنين دستاوردهايي محسوب مي شود (يوسف و لوتانز، ۲۰۰۹)، و تلاش مي كند خلاء ناشي از چنين رويكردهايي را در محيط كار با استفاده از بينش هاي جديد خود، نظريه پردازي و تحقيق پر كند(به نقل از فروهر ، 1392 ).

 نتايج حاصل از پژوهشي كه بر اساس نظريۀ چند عاملي بهره وري ساعتچي انجام گرفته ، حاكي از آن است كه افزايش عملكرد كاركنان و در نتيجه ، افزايش بهره وري كاركنان نياز به تأمين شرايطي متعدد دارد كه مهمترين عامل ، نيروي انساني است كه براي افزايش روحيه و رضايت شغلي آنها و به طور كلي عملكرد و بهره وري كاركنان ، لازم است به ارضاي نيازهاي رواني انها در محيط كار توجه شود . نتايج نشان داده اند كه فشار روان شناختي خيلي پايين يا خيلي بالا ، عملكرد و بهره وري فرد را كاهش مي‌دهد و فشار روان شناختي در حد بهينه مي‌تواند باعث افزايش عملكرد و بهره وري كاركنان گردد (مهدوي خانوكي ، 1388 ؛ به نقل از ساعتچي ، 1390 ) .

يكي از مفاهيم جديدي كه در كشورهاي پيشرفتۀ صنعتي مورد توجه قرار گرفته ، سرمايۀ اجتماعي است . طرح موضوع سرمايۀ اجتماعي در بسياري از مباحث اقتصادي ، نشان دهندۀ اهميت روابط اجتماعي بر متغيرهاي اقتصادي است . بر خلاف ساير سرمايه ها ، سرمايه اجتماعي ، مادي نيست بلكه حاصل تعاملات و هنجارهاي گروهي است كه افزايش آن نيز مي‌تواند باعث پايين آمدن هزينه‌هاي عملياتي سازمانها گردد . سرمايۀ اجتماعي عمدتا مبتني بر عوامل فرهنگي و اجتماعي است و تلقي آن به منزلۀ نوعي سرمايۀ مديريت سازمانها و مديريت كلان كشورها مي‌تواند شناخت جديدي از نظام اقتصادي - اجتماعي بدست دهد و مديران را در هدايت بهتر سازمان ياري كند . شكل دهندۀ سرمايۀ اجتماعي ، رفتار شهروندي سازماني است . سرمايه اجتماعي همانند شكل هاي ديگر سرمايه ، يك دارايي با ارزش است كه عملكرد سازمان را ارتقاء مي‌دهد (ساعتچي ، 1390 ) . ....

....

1-5-2- پيشينه هاي مربوط به رابطۀ عملكرد شغلي و توانمندسازي : 

چنگ و همكاران[1] (2013) در پژوهشي كه بر روي پرستاران بهداشت مدارس در تايوان صورت گرفت رابطه بين عملكرد شغلي و تعهد شغلي مورد بررسي قرار دارند كه در آن توانمندسازي روانشناختي به عنوان متغير تعديل كننده مد نظر قرار گرفته بود. نتايج اين تحقيق بيانگر اين مسئله بود كه متغير ميانجي توانمندسازي روانشناختي رابطه تعديل كنندگي قابل توجهي با افزايش سطح تعهد شغلي و افزايش عملكرد شغلي پرستاران بهداشت مدارس داشته است.

اقبال و همكاران[2] (2013) در پژوهشي تحت عنوان بررسي تأثير توانمندسازي كاركنان بر روي عملكرد شغلي آنان در شبكه بانكي پاكستان دريافتند كه توانمندسازي كاركنان بر روي معناداري شغل و احساس شايستگي كاركنان تأثير داشته كه مي تواند اثر قابل توجهي بر عملكرد شغلي داشته باشد.

اوامله[3] (2013) طي پژوهشي ميداني دريافت كه توانمند سازي رابطۀ معني دار قوي با عملكرد فردي كاركنان برقرار نموده و باعث افزايش انگيزه شغلي كاركنان شده كه نهايتا باعث توسعه عملكرد سازمان گرديده است.

ايندرادوي[4] (2012) در تحقيقي كه بر روي چهار شركت نرم افزاري در هند انجام داد ، دريافت كه  توانمندسازي روانشناختي قادر به پيش بيني عملكرد شغلي و رضايت شغلي كاركنان بوده و توانسته است رابطه همبستگي قوي با عملكرد شغلي كارمندان برقرار نمايد.

جونز[5](2010) در پژوهشي تحت عنوان توانمندسازي مديران چند پروژه و چگونگي تأثيرگذاري مشاركت مديريت بر عملكرد مدير پروژه به اين نتيجه رسيدند كه توانمندسازي مديران پروژه و شفاف سازي و مهم دانستن بيشتر نقش آنها تعادل قدرت و توانمندسازي بين مديران ارشد، مديران پروژه و مديران اجرايي را نيز افزايش داده و باعث افزايش عملكرد كلي پروژه و مديران مي‌شود.

كارستن[6](2010) در پژوهشي تحت عنوان مشاركت مؤثر رهبري كه بر روي 360 مربي ورزشي به دست آمده بيانگر آن است كه توانمندي در روابط با كارمندان و داشتن مهارتهاي ارتباطي مؤثر با كاركنان جهت افزايش عملكرد آنها لازم و ضروري است. همانند زماني كه يك تيم ورزشي براي موفقيت خود به كتابچۀ راهنماي بازي نياز دارد رهبران سازمان نيز به كتابچۀ مهارتهاي ارتباطي نياز دارند.

فصل دوم پايان نامه با موضوع اختلال افسردگي

در  56 صفحه ورد قابل ويرايش با فرمت doc

توضيحات: فصل دوم پايان نامه كارشناسي ارشد (پيشينه و مباني نظري پژوهش)

همراه با منبع نويسي درون متني به شيوه APA جهت استفاده فصل دو پايان نامه

توضيحات نظري كامل در مورد متغير

پيشينه داخلي و خارجي در مورد متغير مربوطه و متغيرهاي مشابه

رفرنس نويسي و پاورقي دقيق و مناسب

منبع :    انگليسي وفارسي دارد (به شيوه APA)

نوع فايل:     WORD و قابل ويرايش با فرمت doc

قسمتي از متن مباني نظري و پيشينه

چارچوب نظري پايان نامه روانشناسي با موضوع اختلال افسردگي

اختلال افسردگي

  افسردگي پاسخ طبيعي آدمي به فشارهاي زندگي است. عدم موفقيت در تحصيل يا كار، از دست دادن يكي از عزيزان و آگاهي از اينكه بيماري يا پيري توا ن ما را تحليل مي‌برد و غيره از جمله موقعيت‌هايي هستند كه اغلب موجب بروز افسردگي مي‌شوند. اختلال افسردگي صرف نظر از تنوع آن، نسبتاً شايع هستند. بدين معني كه حدود 17% مردم در طول زندگي يك دوره افسردگي حاد پيدا مي كنند(هيلگارد[1] ،2007؛ ترجمه ي براهني و همكاران، 1385). آنچه مورد توافق است اينكه افسردگي اساسي يكي از مهم ترين بيماري هاي ناتوان كننده است كه امروزه تعداد زيادي از مردم جهان را درگير كرده و توانايي آنها را در عملكرد، تفكر و احساس تحت تاثير قرار مي دهد. از طرفي، شيوع افسردگي به گونه­اي است كه آن را به عنوان رايج ترين اختلال و سرماخوردگي بيماري هاي رواني مطرح كرده اند(روزنهان و سليگمن، 1995). از نظر تشخيصي نيز، افسردگي يكي از شايع ترين تشخيص ها در اختلال رواني است كه تعداد زيادي از افراد با سوابق مختلف در جهان را شامل مي­شود(شارپ و ليپسكي[2]، 2002).

      به رغم شيوع اين اختلال، ارايه ي يك تعريف مشخص از افسردگي آسان نيست. اصطلاح افسردگي، براي افراد عادي حالتي مشخص با غمگيني، گرفتگي و بي حوصلگي و براي يك متخصّص و پزشك، گروه وسيعي از اختلالات خلقي با زير شاخه­هاي متعدد را تداعي مي­كند. تعريف هاي مختلف افسردگي به نشانه هاي بسيار متنوعي اشاره دارند كه مي توانند به گونه هاي مختلف با يكديگر تركيب شوند كه اين امر گاهي بازشناسي افسردگي را از بين اين تركيب ها بسيار مشكل مي كند. اما به هر حال مي توان اين نكته را پذيرفت كه افسردگي در عين حال با نشانه هاي رواني و جسماني همراه است و نشانه هاي جسماني گاهي چنان بر جدول باليني سايه مي افكنند كه مانع بازشناسي افسردگي مي­شوند(دادستان،1380).

   واژه­ي افسردگي، هنگامي به يك حالت روحي نسبت داده مي شود كه معاني اصطلاحات عاميانه­اي نظير«دمغ و پكر بودن» را پيدا كند و با نشانه هايي از قبيل كسالت روان، كمبود انرژي، از دست دادن­چيزي، نااميدي و احساس بي­فايده­بودن، سبب از دست­دادن علاقه و بدبيني شود(بيابانگرد،1371). البته، اكثر افراد گاهي وقت ها احساس غم و رخوت مي كنند و به هيچ كار و فعاليتي حتي به فعاليت هاي لذت بخش رغبتي ندارند. اين موارد، بروز نشانه هاي خفيف افسردگي و در واقع پاسخ طبيعي آدمي به نشانه هايي در زندگي است. عدم موفقيت، تحصيل يا كار، از دست­دادن عزيز يا آگاهي از اينكه يك مشكل يا بيماري توان آدمي را تحليل مي برد؛ از جمله موقعيت­هايي هستند كه اغلب موجب بروز افسردگي مي شوند. آنچه مسلّم است اينكه، افسردگي زماني نابهنجار تلقي مي­شود كه در عملكرد فرد اختلال ايجاد كند و هفته ها بدون وقفه ادامه يابد.

   هرجند افسردگي يك اختلال خلقي دانسته مي شود، اما درواقع، چهار علامت مختلف هيجاني، شناختي، انگيزشي و جسماني را نيز دارا است. البته هرچه فرد بيشتر دچار اين علائم شده باشد و هرچه شدت اين علائم بيشتر باشد، با اطمينان بيشتري مي توان در وجود افسردگي فرد نظر داد(هيلگارد، 2001، ترجمه رفيعي و همكاران، ص165). قابل توجه است كه اختلال هاي افسردگي نسبتا شايع هستند و حدود 17% مردم در طول زندگي يك دوره افسردگي حاد پيدا مي­كنند(هيلگارد [3]،2007؛ ترجمه ي براهني، 1385).

   بديهي است كه عدم درمان هريك از مشكلات مربوط به سلامت روان از جمله افسردگي، بر شدت آن مي­افزايد و به اين ترتيب فرايند درمان را دشوارتر كرده و احتمال پيدايش مشكلات عميق تر وجود خواهد داشت. در اين راستا، اﻣﺮوزه برخي از روان درﻣﺎﻧﮕﺮان ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺎورﻫﺎ و ﺗﻔﻜّﺮ ﻓﺮد را در اﻳﺠﺎد اﻧﻮاع ﻣﺴﺎﺋﻞ روان ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﻬﻢ ﻣﻲ­داﻧﻨﺪ. آﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ كه ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺧﺘﻼلﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ، ﺑﺮآﻣﺪه از ﺷﻨﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻌﻴﻮب ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ وﻗﺎﻳﻊ ﺑﻪ ﺧﻮدي ﺧـﻮدتعيينﻛﻨﻨـﺪه اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. ﺑﻠﻜﻪ، ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲدهيم، ﻧﻘﺶ تعيين كننده دارند. اﻓﺴﺮدﮔﻲ، ﻳﻜﻲ از راﻳج ترين اﻧﻮاع ﻧﺎراﺣﺘﻲﻫﺎي رواﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ از ﺷﻨﺎﺧﺖﻫﺎي ﻣﻌﻴﻮب ﺑﺎﺷﺪ. اين اﺧﺘﻼل، ﻫﻴﺠﺎنﻫﺎ، اﻓﻜﺎر، و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺟﺴﻤﺎﻧﻲ را در ﺑﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮد  و ﻧﻮﻋﻲ اﻏﺘﺸﺎش در ﺧﻠﻖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ درﺟﺎت ﻣﺘﻔﺎوت ﻏﻤﮕﻴﻨﻲ، ﻳأس، ﺗﻨﻬﺎيي، ﻧﺎاﻣﻴﺪي، ﺷﻚ در ﻣﻮرد ﺧﻮﻳﺶ و اﺣﺴﺎس ﮔﻨﺎه ﻣﺸﺨﺺ مي­شود(گيلبرت[4]، 1999، ترجمه ي جمال زاده، 1389).

    از ديدگاه رفتاري، يكي از بارزترين ويژگي هاي افراد افسرده، تجربه­ي زندگي عاري از خشنودي، رضايت خاطر و احساس موفقيت است. در اين ديدگاه، فرد افسرده در اثر فقدان تقويت ناشي از فعاليت معمول، از بسياري از فعاليت ها كناره گيري مي كند(بايلينگ و همكاران، ترجمه خداياري فرد و عابديني، 1389، ص317). چنين به نظر مي­رسد كه اين كناره گيري، در نهايت موجب احساس تنهايي و عدم كارآمدي در فرد افسرده شود. يافته­هاي پژوهشي نيز بر اين نكته تأكيد دارند كه اختلال افسردگي منشأ هيجانات، افكار، و عملكرد جسماني متعددي است كه با درجات متفاوتي از احساسات گوناگون از جمله احساس تنهايي[5] همراه است(فريدوني و همكاران، 1391، ص99). از طرفي، از يافته هاي پژوهشي برمي­آيد كه خودكارآمدي پايين نيز با نشانه هاي افسردگي ارتباط دارد(پيربازاري و ملكي،1390، ص26). به همين دليل، فرايندهاي درمان هاي شناختي- رفتاري با راهبردهاي مرتبط با فعال سازي و احساس كارآمدي شروع مي شود. مطابق مدل درمانگري شناختي– رفتاري تجارب افراد افسرده به تشكيل فرض ها يا طرحواره هايي درباره خويشتن و جهان مي انجامد و طرحواره هاي فرضي بر سازمان بندي ادراكي و كنترل و ارزيابي رفتار تأثير گذاشته و منجر به افسردگي مي گردند(هاوتون و همكاران، 1989؛ ترجمه قاسم زاده، 1383، ص226). هرچند، اختلال افسردگي، از اولين اختلال هايي است كه درمان شناختي- رفتاري به شيوه ي گروهي به طور رسمي براي درمان آن به كار برده شد. اما براساس اين مطالعات، درمان افسردگي به بررسي هاي بيشتري نياز دارد.

[1] . Hilgard

[2] . Sharp & Lipsky

[3]. Hilgard

[4] . Gilbert

[5] . loneliness

نظريه هاي  شناختي

     نظريه هاي شناختي، افسردگي را نه بر آنچه انسان ها انجام مي دهند، بلكه بر چگونگي ديد افراد نسبت به خود يا جهان، تأكيد مي كنند. يكي از مؤثرترين نظريه هاي شناختي كه توسط آرون بك[1](1976) مطرح گرديد، براين مبنا بود كه چگونه بيماران افسرده همواره وقايع را با ديد منفي و با انتقاد از خود ارزيابي مي كنند. به جاي موفقيت، انتظار شكست دارند و  مايلند شكست هاي خود را بزرگ و درعوض موفقيت را كوچك جلوه دهند. بك(1991) در ادامه ي مطالعات خود، افكار منفي بيماران افسرده را در سه مقوله ي افكار منفي در باره ي خود، در باره تجربيات فعلي و در باره ي آينده گروه بندي كرد(هيلگارد، 2001، ترجمه رفيعي و همكاران، 1383).

   روانشناسي شناختي بك(1991) بر نقش تحريف هاي شناختي و خطاهايي كه با افسردگي همراه است، تأكيد بسيار داشت و معتقد بود كه چنين تغييراتي تنها بازتاب افت خلقي نيست، بلكه در پيدايش و تداوم اختلال نقش  مهم و موثري ايفا  مي كند. بر اساس اين نظريه، منشأ تفكر منفي در افسردگي به بازخوردهايي مربوط مي شود كه در كودكي و دوره هاي بعد ي شكل مي گيرد. اين نوع افكار خلق را پايين مي آورد و پايين آمدن خلق، خود احتمال وقوع افكار خودآيند منفي را بالا مي برد و بدين ترتيب دور باطلي ايجاد مي شود كه در جهت تداوم افسردگي عمل مي كند(كرك و كيت[2]، 2005). منظور از تحريف‌هاي شناختي، خطاهاي منطقي منظمي هستند كه باعث بازنمايي نادرستي از واقعيت‌ها مي‌گردند. وجود چنين خطاهايي در فرآيند پردازش اطلاعات بيماران افسرده به همراه سوگيري منفي حافظه در درك آن‌ها از واقعيت‌ها تحريف‌هايي را به وجود مي‌آورند. بك (1976) خطاهاي شناختي را به شرح زير خلاصه مي‌كند:

1- انتزاع انتخابي: مطابق با اين تحريف شناختي بيمار جنبه منفي يك موقعيت را بر گزيده و بر اساس اين جزء منفي تمام موقعيت را تفسير مي‌كند مثلاً چون به چشم خود ديدم كه پسرم با دوچرخه‌اش تصادف كرد و به شدت زخمي شد و من هرگز به او اجازه ندادم تا دوچرخه سواري را كامل ياد بگيرد. غمگين و افسرده‌ام.

2- استنباط دلخواه: بيمار بدون شواهدي كافي و حتي گاهي با وجود شواهد متضاد در تأييد برداشت منفي خود به نتيجه مي‌رسد. مثلاً فردي به دوستش سلام مي‌دهد واو در مقابل جواب نمي‌دهد، او چنين برخوردي را به عنوان تأييد بي‌كفايتي خود برداشت مي‌كند.

3. تصميم بيش از اندازه: بيمار با شكست در يك زمينه زندگي‌اش نتيجه مي‌گيرد كه در تمام تجارب خود شكست خواهد خورد و چنين نتيجه مي‌گيرد كه من هرگز در امتحان موفق نخواهم شد.

4. بزرگ نمايي و كوچك‌نمايي: بيمار جنبه منفي يك موقعيت را برزگ جلوه مي‌دهد و آزار ناشي از بدشانسي و ضعف خود مي‌داند در حالي‌كه جنبه‌هاي مثبت را كوچك شمرده و به آنها بي‌توجه است.

5. شخصي سازي: بيمار خود را در بروز حوادثي دخيل مي‌داند كه هيچ رابطه‌اي با آنها ندارد.

6. تفكر قطبي شده (تفكر مبتني بر اصل همه ياهيچ):‌ بيمار افسرده افكارش را دو كرانه‌ي يك موقعيت حفظ مي‌كند. رويدادها فقط بر حسب خوب يا بد، سياه و سفيد مورد قضاوت قرار مي‌گيرند. فرض‌هاي اساسي اين نوع تفكر عموماً با اصطلاحات مطلق نظير هميشه يا هرگز بيان مي‌شوند.

     بنابراين، طبق نظريه ي شناختي، افسردگي از دگرگوني هاي شناختي خاص كه در افراد مستعد افسردگي وجود دارد، ناشي مي شود. اين دگرگوني ها كه طرحواره هاي افسردگي زا[3] ناميده مي شود، الگوهاي شناختي هستند كه داده هاي دروني و بيروني را تحت تاثير تجارب روان زندگي تغيير يافته درك مي كنند. آرون بك، يك ترياد شناختي براي افسردگي فرض كرد كه مركب است از 1- نگرش نسبت به خود، برداشت منفي از خود 2- نگرش نسبت به محيط، تجربه ي جهان به صورت متخاصم و پرتوقع 3- در مورد آينده، انتظار، رنج و شكست(كاپلان، 2003). بك(1991) بر اين باور است كه باورهاي غير منطقي و خودگويي هاي مخرب، سرچشمه ي همه ي مشكلات روانشناختي است. اما برخلاف روانكاواني كه بيماران را تشويق به بيان افكار و احساس هايشان مي كنند تا نسبت به ريشه هاي رفتاري غير انطباقي خويش به بينش برسند. به عقيده ي بك و ساير درمانگران شناختي _ رفتاري نيازي نيست كه مراجع فرايند هاي زيربنايي ايجادكننده ي باورهاي غير منطقي و خوگويي منفي را درك كند. وي رويكرد فعال تري نسبت به درمانجويان خويش در پيش مي گيرد وسعي مي كند به طور مستقيم با رفتارهايي كه با شناخت هاي مخرب ارتباط دارند روبرو شود ودر آنها تغيير ايجاد كند(هافمن، 2003).

    قابل توجه است كه چندين نظريه ي شناختي در مورد افسردگي وجود دارد كه مهمترين و معروف‌ترين آنها نظريه‌هاي اسنادي مانند درماندگي آموخته شده و نظريه‌هايي هستند كه بر جنبه‌هاي شناختي فشار رواني تأكيد دارند. در مجموع، نظريه هاي شناختي افسردگي، در عين اهميت قائل شدن براي جنبه هاي رفتاري و آگاهانه ي افسردگي و قبول نقش يادگيري به عنوان عامل تعيين كننده ي اصلي در ايجاد مظاهر مختلف رفتار افسرده، اولويت را به برداشت ها، باورها و محتويات ذهني فرد مي دهند. به عبارت ديگر واكنش هاي بدني- رفتاري حاكي از افسردگي را نتيجه و معلول افكار افسرده مي دانند(مهريار، 1386).

[1] . Beck

[2] . Cerck & Keit

[3] . Depressogenic shemata